Chinese Nobelprijswinnaar en dissident Liu Xiaobo (61) overleden

De Chinese Nobelprijswinnaar Liu Xiaobo (61) is overleden. Hij was al enige tijd terminaal ziek. Hij had leverkanker.

Zijn overlijden werd bekendgemaakt door de autoriteiten van de stad Shenyang, waar Liu in het ziekenhuis lag. Hij overleed aan multi-orgaanfalen.

Woede

De 61-jarige mensenrechtenactivist werd in 2009 veroordeeld tot elf jaar gevangenisstraf, omdat hij had meegeschreven aan een petitie voor politieke hervorming in China. In 2010 kreeg hij tot woede van de Chinese autoriteiten de Nobelprijs voor de Vrede. Vanwege zijn celstraf kon hij die onderscheiding niet zelf in ontvangst nemen.

Eind vorige maand werd Liu overgebracht van de gevangenis naar een ziekenhuis, waar hij werd bewaakt. Honderd schrijvers uit alle werelddelen ondertekenden vlak daarna een oproep aan de Chinese regering om Liu Xiaobo uit China te laten vertrekken. Liu had gezegd dat hij niet in China wilde sterven.

Zaterdag werd hij nog bezocht door buitenlandse artsen. Specialisten uit Amerika en Duitsland bevestigden dat de leverkanker die hij had in een vergevorderd stadium was.

Verslagenheid

Het Nobelprijscomité in Noorwegen, dat jaarlijks de Nobelprijs voor de Vrede toekent, laat weten dat met grote verslagenheid kennis is genomen van het overlijden van Liu. Comitévoorzitter Reiss-Andersen zegt China grotendeels verantwoordelijk is voor zijn vroege dood.

Er is echter ook kritiek op het Westen. "Het nieuws over de ernstige toestand van Liu werd in stilte ontvangen. Vanuit de hele wereld werd vooral laat en afwachtend gereageerd", schrijft Reiss-Andersen. "Uiteindelijk riepen Frankrijk, Duitsland en de VS op tot zijn onvoorwaardelijke vrijlating. Het is droevig en zorgwekkend dat de vertegenwoordigers van de vrije wereld, die zeggen democratie en mensenrechten hoog in het vaandel te hebben staan, zich steeds minder sterk willen maken voor anderen."

Voorvechter

De Hoge Commissaris voor Mensenrechten van de VN roemt Xiu als een "voorvechter die zijn leven wijdde aan de verdediging en bevordering van de mensenrechten". "Xiu was en blijft een inspiratie", zei commissaris Zeid Ra'ad al-Hussein. "Hij handelde vreedzaam en consequent."

De commissaris roept de Chinese autoriteiten op om Liu Xia, de vrouw van Liu, toestemming te geven om naar het buitenland te reizen. Zij is ook ernstig ziek.