Vernielde moskee van Mosul had grote waarde voor IS

Het leek wel een beetje de Toren van Pisa, met zijn scheve minaret. De al-Nuri moskee in Mosul torende overal bovenuit, totdat hij gisteren werd opgeblazen. Die vernietiging is van grote symbolische waarde in de strijd tegen Islamitische Staat (IS).

Het Iraakse leger zegt dat IS de moskee heeft opgeblazen, maar het persbureau van de terreurorganisatie stelt dat het een Amerikaans bombardement is geweest waardoor de moskee is verwoest.

Baghdadi

In juni 2014 veroverde IS de stad in Irak. Een maand later gaf IS-leider Abu Bakr al-Baghdadi een speech in de al-Nuri moskee en riep hij het kalifaat uit. Hij zei min of meer dat het de plicht was van iedere moslim om zich bij het kalifaat aan te sluiten.

Baghdadi werd bijna nooit in het openbaar gezien, maar daar stond hij opeens in een zwart gewaad tijdens een vrijdaggebed, voor het eerst te zien voor de buitenwereld.

De moskee werd in 1172 gebouwd en vernoemd naar de stichter van Mosul: Nur al-Din Mahmoud Zangi. De minaret was 45 meter hoog en leunde een beetje opzij. Het was een bekend punt in de skyline van Mosul. Daarom krijgt de minaret de bijnaam 'de bultrug'.

Direct na de stichting speelde de moskee al een politieke rol. In de twaalfde eeuw werd er opgeroepen tot de jihad tegen de christelijke kruisvaarders die toentertijd het Midden-Oosten veroverden.

Het vernietigen van de moskee zegt veel over de strijd in Mosul, maar het hangt er wel van af aan wie je het vraagt, zegt correspondent Sander van Hoorn. "Als je het aan de Iraakse premier Abadi vraagt, zegt hij dat het heel duidelijk is dat IS een signaal geeft dat de terreurgroep verloren heeft. IS kiest ervoor om een iconisch gebouw dan maar op te blazen."

Van Hoorn: "IS zegt in feite; wij hebben daar zo veel symboliek zitten dat we het liever vernietigen dan dat we het in handen laten vallen van het Iraakse leger. Het kan ook zijn dat IS daar nog een wapendepot had."

Van Hoorn denkt dat het deel van de oude stad waar de moskee stond snel in handen zal vallen van het Iraakse leger. "Er zijn al beelden waarop je kan zien dat het Iraakse leger tot op 50 meter van de moskee genaderd is."

Vage beelden

Op Twitter circuleren vage beelden van de verwoesting van de minaret. Ze zijn afkomstig van een chatgroep van het Iraakse leger.