Diamanten en superjachten: Maleisische premier spil in schandaal
De vrouw van de Maleisische premier heeft volgens de openbaar aanklager in de VS juwelen ter waarde van bijna 27 miljoen euro gekregen. De sieraden zouden zijn betaald met geld uit het Maleisische staatsfonds 1MDB.
Dat fonds staat centraal in een al langer slepend corruptieschandaal waar ook de Maleisische premier Najib Razak een rol in speelt. Zo werd onder meer 681 miljoen dollar overgemaakt van 1MDB naar Razaks rekening; volgens hem was het een cadeau van de Saudische koninklijke familie.
Een topmodel, Van Gogh en The Wolf of Wall Street
In meerdere landen lopen justitiële onderzoeken naar verdachte transacties die zijn gedaan met miljarden euro's uit het fonds dat door Razak werd opgericht om de economische ontwikkeling van Maleisië te bevorderen. Volgens de Wall Street Journal leende het fonds meer dan 13 miljard dollar, maar werd daar maar weinig mee gedaan.
In de zaak duiken onder meer voor miljoenen aan juwelen op, peperdure woningen in Londen, New York en Californië, een topmodel, superjachten, schilderijen van Van Gogh, Monet en Picasso en de rechten van Hollywood-blockbusters zoals Dumb and Dumber To en The Wolf of Wall Street.
Uit de laatste rechtbankdocumenten die zijn ingediend bij de rechtbank in Los Angeles blijkt volgens Reuters dat de Maleisische premiersvrouw Rosmah Mansor een halsketting met een roze diamant van 22 karaat ter waarde van zo'n 24 miljoen euro heeft gekregen. Ook zou met geld uit het fonds tientallen andere juwelen voor haar zijn gekocht.
In de rechtbankdocumenten wordt de naam van Razak niet genoemd, maar wordt hij aangeduid als 'Maleisische overheidsfunctionaris 1'. Zijn vrouw ligt in eigen land al langer onder vuur vanwege haar luxueuze levensstijl. De premier wil later dit jaar verkiezingen uitschrijven en kan door de nieuwe verdenkingen politiek in de problemen komen. Eerder gingen in Kuala Lumpur tienduizenden mensen de straat op om het ontslag van Razak te eisen vanwege het corruptieschandaal.
Razak heeft eerder alle beschuldigingen ontkend. Zijn woordvoerder klaagt dat de Amerikaanse overheid in de zaak geen samenwerking zoekt met de Maleisische overheid of 1MDB.
Spin in het web
Centraal in het schandaal staat de zakenman Jho Low, die de aankoop van de juwelen voor Mansor zou hebben geregeld. Low zou in juni 2013 de halsketting hebben gekocht van een ontwerpster in New York die ook voor filmsterren als Beyoncé en Jennifer Lopez ontwerpt. Een maand later liet hij de ketting in de haven van Monaco zien aan genodigden, onder wie Rosmah, aan boord van een van de grootste privéjachten ter wereld. Het 147 meter lange jacht Topaz was door Low voor een week gehuurd.
In september van dat jaar ontmoetten de premiersvrouw, de ontwerpster en Low elkaar in een hotelkamer in New York. Rosmah was in de VS omdat haar man in New York moest zijn voor de Algemene Vergadering van de VN.
Met het geld uit het fonds werden niet alleen juwelen gekocht. Zo gaf Low een Picasso ter waarde van zo'n 3 miljoen euro aan acteur Leonardo DiCaprio voor een liefdadigheidsveiling van zijn stichting. De acteur is inmiddels een procedure begonnen om onder meer het schilderij over te dragen aan de Amerikaanse overheid.
Low kocht daarnaast volgens de Amerikaanse rechtbankdocumenten in 2014 voor acht miljoen euro aan juwelen voor model Mirande Kerr. Zij kreeg een peperduur valentijnscadeau: een ketting met een hartvormige diamant met haar initialen MK. Kerr, die vorig jaar met Snapchat-oprichter Evan Spiegel in het huwelijk trad, kon door Reuters niet worden bereikt voor commentaar.
Ook verdiende Low volgens de Amerikaanse overheid in een dag 300 miljoen dollar bij de aan- en verkoop van een aandeel in Coastal Energy, dat in het Amerikaanse Houston is gevestigd. Low, wiens verblijfplaats onbekend is, laat via een woordvoerder weten dat de zaak van justitie volgens hem nergens op gebaseerd is.
Justitie in de VS wil beslag laten leggen op bijna 1 miljard euro aan bezittingen in het corruptieschandaal rond 1MDB. Ook in Singapore, Zwitserland, de Verenigde Arabische Emiraten en Luxemburg lopen volgens internationale media onderzoeken.
