Jullie vragen over de impact van de aanslag in Manchester

Bij de aanslag in de Manchester Arena waren gisteren veel kinderen en jongeren betrokken. Bovendien gaf Ariana Grande vorige week nog twee optredens in de Amsterdamse Ziggo Dome. Voor veel mensen - en vooral kinderen - komt de aanslag daardoor erg dichtbij en ook op Facebook roept het veel reacties op.

Wij legden jullie vragen in een Facebook Live voor aan psychiater Michiel Bosman en jeugdpsycholoog Mariken Spuij.

Psychiater Michiel Bosman, je hebt zelf kinderen. Heeft u ze er al over gesproken?

Bosman: "Het was het eerste wat ik deed vanmorgen. Ze zaten net een boterham te eten voor school. Beter dat ze het thuis horen dan in een hectische omgeving. Mijn kinderen waren een beetje geschrokken, maar aan de andere kant is het wéér een aanslag.

Op een gegeven moment, en dat klinkt raar, gaat het normaal worden. Ze weten dat het verschrikkelijk is als zoiets gebeurt en ze voelen dat ook. Maar ze beseffen dat het doel van zo'n aanslag is mensen bang te maken. We moeten ons hier met z'n allen niet door gek laten maken."

Maar wat als kinderen wél bang zijn?

Spuij: "Het is goed om te zeggen dat het normaal is om bang of boos te zijn, maar ook te vertellen dat de kans heel klein is dat dit jou overkomt. Op school is het bijvoorbeeld belangrijk om samen te praten over de angsten die leven."

Bosman: "We weten dat het wegstoppen van problemen - zowel voor volwassenen als kinderen - betekent dat het letterlijk gaat borrelen in je buik en dat het steeds groter wordt. In een veilige omgeving erover praten en iemands angst respecteren, zorgt ervoor dat de spanning afneemt."

Is het belangrijker om kinderen de heldere waarheid te vertellen of de heftigheid ervan te bagatelliseren?

Bosman: "Dat is heel erg afhankelijk van de leeftijd van je kind en hoe je normaal gesproken communiceert. Maar over het algemeen onderschatten we hoeveel je met kinderen op een open manier kunt bespreken. Enge dingen horen nu eenmaal bij het leven, hoe vervelend ze ook zijn."

Wat als praten niet genoeg is?

Bosman: "Als je er 's nachts wakker van ligt en je komt er samen niet meer uit, dan moet je zo snel mogelijk contact opnemen met een huisarts of psychiater. We weten hoe sneller er professionele behandeling komt, hoe beter het resultaat is."

Spuij: "Maar bij de meeste mensen worden de angsten na verloop van tijd, wanneer de aanslag langer geleden is, vanzelf minder."

Heel vaak zie je beelden keer op keer herhaald worden op tv, wat doet dat met mensen?

Spuij: "Je moet jezelf beschermen door niet de hele dag het nieuws te volgen. Dat belast je brein en het is goed om afstand te nemen en afleiding te zoeken."

Bosman: "Vergeet niet: er zit een (uit)knop op je tv. Ik kan ook geobsedeerd naar deze beelden kijken. Maar je kan daarmee ook je angst en trauma voeden."

Moeten we er dan wel zoveel aandacht aan besteden in het nieuws?

Spuij: "Mensen zijn continu op zoek naar informatie, dus het als nieuwsorganisatie negeren gaat niet werken. Maar we moeten het ook niet groter maken dan het is en de boodschap afgeven dat we ook door moeten gaan met ons leven."

Wat moeten we zeggen als kinderen vragen waarom mensen dit doen?

Bosman: "Overleg met ze wat de reden zou kunnen zijn. Waarom doet iemand zoiets? Je kunt samen tot de conclusie komen dat we sommige dingen gewoon niet begrijpen. De enige zekerheid is dat terroristen ons bang willen maken."

Ik vind het best eng om nu nog naar een concert te gaan. Hoe moet ik daarmee omgaan?

Spuij: "Ik snap heel goed dat je geschrokken of bang bent en daardoor liever niet meer naar een evenement gaat. Maar het is wel belangrijk om je te realiseren dat de kans dat je betrokken raakt bij een aanslag best wel klein is. Als je je dat realiseert, wordt de angst vanzelf een stuk minder. Bovendien is het zonde om juist leuke dingen als een concert te missen."