Optimisme wint in Frankrijk maar pessimisme sluimert
Het is een donker randje bij de klinkende overwinning van Emmanuel Macron: de lage opkomst bij de tweede ronde van de Franse presidentverkiezingen. Ruim een kwart van alle stemgerechtigden bleef thuis en dat gebeurde voor het laatst in 1969.
Daar komt nog eens bij dat 4,2 miljoen Fransen, van de 47 miljoen stemgerechtigden, blanco stemden. Een duidelijk protest van mensen die de sociaal-liberaal Macron (En Marche!) en de rechts-populistische Marine Le Pen (Front National) allebei verschrikkelijk vinden.
De opmerkelijke statistieken spreken boekdelen, vertelt correspondent Frank Renout. "Als je de blancostemmers en onthouders zou meetellen, dan blijft Macron op 43 procent van alle stemgerechtigden steken", zegt hij. Heel wat anders dan de 66 procent die de toekomstig president behaalde bij de officiële uitslag.
Daarbij komt nog: ruim vier op de tien Macron-stemmers koos puur voor hem om te voorkomen dat Le Pen aan de macht zou komen, blijkt uit een rondgang langs de stembureaus door onderzoeksbureau Ipsos.
Het zijn allemaal indicatoren van de enorme onvrede in Frankrijk. Mensen walgen van de politiek en zijn de kwakkelende economie beu. De traditionele partijen (socialisten, conservatieven) kregen een pak slaag in de eerste stemronde eind april. Maar het volk is verdeeld over hoe het dan wél verder moet.
Een simpele vraag van opiniepeilers geeft "duidelijk inzicht in hoe verschillend de toekomstvisies zijn. "Krijgt de nieuwe generatie het beter dan uw generatie?" vroeg Ipsos gisteren bij de stembureaus. Zo'n 80 procent van de ja-zeggers stemden Macron, tegenover 20 procent van de Le Pen-aanhang.
Het zal niet verrassen dat de volgelingen van En Marche! veel vaker hoger opgeleid zijn en een hoger salaris hebben dan de Front National-stemmers. Die laatste stemmers wonen vaker op het platteland en in kleine stedelijke gebieden met een relatief hoge werkloosheid.
Veel werk te doen
Macron zei gisteren in een verzoenende toespraak dat hij er voor iedereen wil zijn - ook voor 'de boze' Le Pen-aanhang. "Zodat er over vijf jaar geen enkele reden meer is om op extremisme te stemmen. Maar de nieuwe president moet daarvoor nog ontzettend veel werk verrichten", legt correspondent Renout uit.
Want En Marche! - de beweging is een jaar geleden opgericht - heeft nog geen enkele zetel in het parlement. Macron moet er tijdens de parlementsverkiezingen volgende maand minstens 280 veroveren voor een meerderheid. "Hij heeft die nodig om zijn plannen waar te kunnen maken", zegt Renout. De grootste partij levert de premier die moet samenwerken met de president.
Een meerderheid behalen bij de verkiezingen in juni wordt een uitdaging voor Macron. Hij zit nog in de fase van het goedkeuren van zijn kandidaten. Die hebben zich al gemeld en hij moet afwegen of ze geschikt zijn. Een risico want het is nog maar afwachten hoe de kandidaat-politici, soms met amper politieke ervaring, zullen presteren.
"Daarna moeten ze ook nog eens gaan winnen in voldoende kiesdistricten. Een flinke klus", zegt Renout. Maar eerst kan Macron zich opmaken voor het presidentschap. Hij wordt zondag beëdigd.
