'Politieke aardbeving in walgend Frankrijk', Macron zit op rozen
De winst van Emmanuel Macron en Marine Le Pen markeert een politieke aardbeving in Frankrijk, zegt correspondent Frank Renout. "De twee partijen die het land altijd geregeerd hebben (Les Republicains en de Parti Socialiste) zijn weggevaagd bij deze verkiezingen."
Sociaal-liberaal Macron (39, 'niet links en niet rechts') won de eerste ronde van de presidentsverkiezingen met 23,8 procent van de stemmen. Een uitzonderlijke prestatie voor zijn partij En Marche!, die pas een jaar geleden werd opgericht. "Macron heeft nog nooit eerder meegedaan en maakt toch grote kans om president te worden", legt Renout uit in het NOS Radio 1 Journaal.
Want nummer twee, Le Pen (48), heeft een grote inhaalslag te maken. De lijsttrekker van het rechts-populistische Front National verloor dan wel nipt met 21,5 procent van de stemmen, de peilingen geven haar weinig kans op 7 mei de beslissende stemronde te winnen. Renout zegt dat Macron volgens de peilingen op tweederde van alle stemmen kan rekenen.
Dat komt mede doordat verreweg de meeste verliezende partijen vooral niet willen dat Le Pen aan de macht komt. "Bijna alle leiders van de negen partijen die het niet zijn geworden, roepen hun aanhang op: stem op Macron". zegt Renout. Dat deden bijvoorbeeld kandidaat Fillon van Les Republicains en Benoît Hamon van de Parti Socialiste, samen goed voor bijna 26 procent van alle stemmen.
Het politieke blok tegen Le Pen maakt het voor haar erg lastig om president te worden. "Ze moet meer dan vijftig procent van de stemmen krijgen om te winnen, een ongelofelijke sprong en niemand hier denkt dat ze die kan maken."
Het neemt niet weg dat ook Le Pen gisteren een historische uitslag heeft neergezet. "Een paar jaar geleden was het nog taboe om op die partij te stemmen, nu boekt Front National de beste score ooit." In Frankrijk overheerst volgens Renout een gevoel "alsof alles op z'n kop staat."
Dat heeft alles te maken met de enorme politieke onvrede in het land. "De inwoners walgen van de politiek en dat zijn niet mijn woorden", zegt Renout. Het blijkt onder meer uit een peiling onder de mensen die niet gestemd hebben. "Zij vertrouwen 'die oude politici' niet en denken dat hun stem geen enkele invloed heeft.
Iets nieuws
"Kijk naar de magere score van de Parti Socialiste, die vijf jaar aan de macht is geweest." De partij van president Hollande werd vijfde met slechts zes procent van de stemmen. Terwijl het resultaat vijf jaar geleden nog 28 procent was in de eerste stemronde. "Zo'n grote nederlaag kan ik me niet herinneren van de socialisten", zegt Renout.
Hij legt uit dat de inwoners van Frankrijk "iets nieuws willen." Macron en Le Pen worden door de Fransen gezien als de belichaming van die wens. De twee overgebleven presidentskandidaten nemen het waarschijnlijk 3 mei tegen elkaar op in een tv-debat. Vier dagen later, op 7 mei, wordt duidelijk wie de nieuwe president wordt.
