'Welkom in de Wondere Wereld': Chriet Titulaer kreeg best vaak gelijk

"Ja, die magnetron gaat echt populair worden", zei Chriet Titulaer ergens in de jaren 80. De sterrenkundige en televisiepersoonlijkheid, die gisteren is overleden, voorspelde veel dingen in die tijd, en hij blijkt het vaak ook nog eens bij het juiste eind te hebben gehad.

Hij voorspelde onder andere het succes van de computer, de magnetron en de videorecorder. Ook voorspelde hij dat kranten minder belangrijk zouden worden en zich meer bezig zouden gaan houden met achtergronden.

Ook voorspelde hij themakanalen voor televisie, in een presentatie in 1985. "De wereld van morgen gaat er heel anders uitzien. U gaat meer elektronica in huis halen, uw huisbioscoop groeit. Er komen tv-kanalen die specifiek met één thema bezig zijn. Je kunt proberen een kanaal te maken met 24 uur sport."

Titulaer zag ook de mogelijkheden van glasvezel. "Huizen worden aangesloten op glasvezel. Daarmee krijgen huishoudens toegang tot honderden tv-kanalen. Telewinkelen, telegiro, beeldtelefoon en alarmering, alles wat je maar zou willen. Het kan allemaal via dat ene glasvezeltje." Hij deed deze uitspraken ongeveer vijftien jaar voordat mensen internet in huis kregen.

Wees juist níet bang voor computers, zei hij. "Computers gaan het leven juist makkelijker maken."

De digitale ontwikkelingen zouden ook interactieve encyclopedieën mogelijk maken - later kregen we Wikipedia en Google. Hij waarschuwde dat de gevolgen niet alleen positief zouden zijn. Zo voorspelde hij in 1997 een tweedeling in de maatschappij door te snelle technologische ontwikkelingen.

"Die kloof is nu inderdaad goed te zien", zegt astronaut (en televisiepresentator) André Kuipers in het NOS Radio 1 Journaal. "Er zijn genoeg ouderen die geen internet hebben momenteel, waardoor ze op afstand raken van de maatschappij."

Kuipers vertelde ook over het moment waarop hij Titulaer leerde kennen. "Ik was nog heel jong en wilde veel dingen over de ruimtevaart weten, dus die vroeg ik hem. Toen zei hij: 'Jij wil zeker ook wel astronaut worden'."

Die voorspelling had Titulaer dus ook al goed.

Hij drukte een enorme stempel op het "ruimtevaartgebeuren", ging Kuipers verder. "Hij liet zien dat sciencefiction echt ging worden."

Het Huis van de Toekomst, een project van Titulaer waarmee hij mensen een idee wilde geven over hoe techniek hun leefwereld zou veranderen, voorspelde ook iets.

Boven op het gebouw zat, en nu nog steeds, een trechter die regenwater opvangt. Het regenwater wordt gebruikt om de wc door te spoelen, een zeer moderne uitvinding voor eind jaren 80. "Veel woningen beginnen deze methode nu pas toe te passen", vertelde verslaggever Roel Pauw, die bij het Huis was, in het NOS Radio 1 Journaal.

Dirk Lips, directeur Libéma, was destijds samen met Titulaer en architect Cees Dam bedenker van het Huis van de Toekomst. Hij vertelde aan Pauw dat het Huis er nooit was gekomen zonder de sterrenkundige. "Ik was gefascineerd door de mens Chriet Titulaer, hij was niet alleen een bevlogen wetenschapper, maar ook een heel bijzonder inspirerend mens. (...) Hij heeft iedereen door zijn inspirerende persoonlijkheid meegekregen: aannemers, universiteiten, techneuten."

"Je moet als samenleving trots zijn dat je dit soort mensen in je gelederen hebt, die vernieuwen en verbeteren en altijd bezig zijn met hoe de wereld anders, mooier, beter kan", ging hij verder. "En Chriet is een van die pioniers geweest die ervoor hebben gezorgd dat Nederland een beetje mooier, een beetje prettiger is om in te leven. En dat de toekomst ook een gezicht gekregen heeft."

Snufjes

Het project is inmiddels een centrum voor duurzame mobiliteit en een safety experience center geworden. "Een medewerker van een van de bedrijven vertelde me dat eigenlijk niks meer in werking is van de snufjes die Titulaer maakte. Maar hier en daar zie je zeker wel nog wat het ooit is geweest."

'Verloochen jezelf nooit'

'We leerden thuis dat we ons zelf nooit moesten verloochenen", zegt zijn dochter Karen Titulaer. "En dat deed hij zelf ook niet. Toen iemand van de NTR hem destijds vertelde dat hij wel mocht presenteren maar dan wel zijn 'zachte G' moest afleren, bedankte hij vriendelijk en zei dat ze dan maar een andere maandeskundige moesten vinden. Uiteindelijk kwamen ze toch bij hem terug."

"Er was bij ons thuis altijd ruimte voor gesprek en discussie, waarbij zelfstandigheid en voor jezelf opkomen hoog in het vaandel stonden. Hij presenteerde programma's waarin hij op een mooie manier techniek begrijpelijk neerzette. Hij maakte sterrenkunde en techniek voor een groot publiek toegankelijk."

"In de jaren '90 raakte hij door herseninfarcten, gedeeltelijk verlamd. Het was een intelligente man met veel relativeringsvermogen. Het was, zoals het was."

Niet alles klopte

Overigens zijn niet alle voorspellingen van Titulaer uitgekomen. Zo voorspelde hij dat TROS, AVRO en Veronica samen een commerciële omroep zouden beginnen en dacht hij dat in het jaar 2000 computerchips in hersenen zouden worden geïmplanteerd.

Maar dat kan nog komen.