Extra miljoenen naar verpleeghuizen: feest bij de ouderenzorg?

• Remy Hersbach

  redacteur

Een onverwachte mededeling van het kabinet vanavond, er komt zo'n 200 miljoen euro extra voor verpleeghuizen. Feest in de ouderenzorg, of is het toch niet genoeg? De vlag gaat in ieder geval niet uit bij de belangenorganisatie voor senioren, de ANBO. De organisatie is teleurgesteld over de eenzijdige bestemming van het geld. "Het geld moet ook buiten de verpleeghuizen terechtkomen", zegt ANBO-bestuurder Liane den Haan.

De ANBO pleitte er eerder deze maand al met een aantal andere organisaties voor om het budget slimmer te verdelen. In een brandbrief aan minister Schippers vroegen ze aandacht voor goede zorg en ondersteuning, of dit nu thuis of in het verpleeghuis gegeven wordt. "Realiseer u dat de overgrote meerderheid van de kwetsbare ouderen juist thuis woont en daar in veel gevallen ook wil blijven", schreven ze.

Die boodschap wordt gesteund door Verenso, de vereniging van specialisten in de ouderengeneeskunde. Voorzitter Nienke Nieuwenhuizen is blij met de extra injectie, maar ze vindt het belangrijker dat het geld op een juiste manier wordt besteed. Ze zegt dat de verpleegzorg steeds complexer is geworden en dat er daardoor meer flexibiliteit nodig is. "Het budget is heel krap. Als alles goed gaat is er geen probleem, maar als je moet schuiven in tijden van nood, kom je in de knel aan de andere kant van de bezetting."

Budget moet nood volgen

Nieuwenhuizen haalt een voorbeeld aan uit haar eigen praktijk. "Op mijn afdeling zit een agressieve man en om daar goed mee om te gaan, heb je tijdens een nachtdienst een medewerker extra nodig. Maar als je dat doet, teer je juist in op je bezetting overdag. Ook zijn er soms groepen die qua samenstelling zo complex zijn dat er drie zusters op moeten in plaats van twee zusters. De budgetten zouden veel meer de plekken waar het nodig is moeten volgen."

Als Nieuwenhuizen zelf een bestemming mocht bedenken waar het geld naartoe gaat, dan wist ze het wel: de kortdurende opnames voor mensen die zelf nog thuiswonen. Ze pleit voor een flexibel aantal bedden om de mensen tijdelijk te kunnen helpen. "Die mensen komen nu vaak in het ziekenhuis terecht, waar de zorg veel duurder is, of ze blijven thuis. En als ze al bij ons komen, dan worden we er niet extra voor betaald en wordt het budget weer afgesnoept van de andere mensen."

Ze vindt het wel goed dat er ruimte komt voor meer personeel, want daar is een tekort aan. Maar volgens Nieuwenhuizen zijn uitzendkrachten niet de oplossing. "Juist niet. Natuurlijk, je hebt natuurlijk een flexibele schil nodig, maar goede zorg doe je met een vast team."

Politiek signaal?

Hoogleraar ouderengeneeskunde Rudi Westendorp denkt dat de investering van het kabinet misschien eerder een politiek signaal is dan een oplossing. Zorgautoriteit NZa becijferde vorige maand nog dat er zeker 1,3 miljard euro nodig is. "Die 200 miljoen euro is relatief weinig als je kijkt hoe groot de begroting is", zegt Westendorp.

Hij stelt dat het over het algemeen helemaal niet zo slecht gaat in de verpleeghuiszorg. "De nadruk wordt altijd gelegd op een aantal huizen waar het niet goed geregeld is. Ik begrijp ook wel dat er instellingen zijn die achterlopen, en daar kunnen alle beetjes helpen om de problemen in te lopen. Maar je ziet dat er ook genoeg huizen zijn die met de huidige budgetten wél die mooie zorg kunnen leveren. "

Ook Westendorp pleit ervoor om goed te bedenken waaraan het geld wordt besteed. Hij vraagt zich ook af hoe het kan dat er ieder jaar weer grote personeelstekorten zijn met Kerst en er iedere zomer weer ouderen omkomen tijdens een hittegolf. "Het is drie weken in de zomer snikheet, en het is één keer per jaar Kerst. Dat zijn problemen die je kunt zien aankomen. Dat is eerder een kwestie van een goede organisatie, dan een tekort aan geld."