Hoe Eritrea landgenoten in Nederland in 'een ijzeren greep' houdt

• Tomas Riemens

  Redacteur

Het regime in Eritrea geeft een duidelijk signaal af door een bijeenkomst voor aanhangers te organiseren in Nederland, zeggen deskundigen en betrokkenen. Veel vluchtelingen uit het Afrikaanse land zien de conferentie als provocatie, vertelt Eritrea-kenner Mirjam van Reisen.

De jongerenafdeling van de PFDJ, de enige partij die in Eritrea is toegestaan, houdt binnenkort zijn jaarlijkse Europese conferentie in Nederland, melden radioprogramma Argos en platform OneWorld vandaag. Op de bijeenkomst zouden zo’n 650 aanhangers van het dictatoriale regime afkomen. Ook zou de rechterhand van president Afewerki er komen spreken.

De conferentie is bedoeld om de lange arm van het Eritrese regime te verstevigen, zegt Van Reisen, hoogleraar aan de Tilburg University. "De afgelopen jaren heeft de PFDJ gezichtsverlies geleden vanwege enkele verloren rechtszaken tegen mensen die kritisch waren op het regime. De regering wil de Eritrese gemeenschap laten zien nog steeds de baas te zijn in Nederland."

Volgens Van Reisen is de invloed van het regime nog altijd groot. Ze spreekt van een ijzeren greep. Een groot deel van de ongeveer 20.000 Eritreeërs in Nederland wordt geïntimideerd en onder druk gezet, zo blijkt ook uit recent onderzoek van de Tilburg University en onderzoeksbureau DSP-groep. 

Dat gebeurt onder meer via een spionnennetwerk, zegt de Nederlandse regering. Er zijn aanwijzingen dat het Eritrese regime de conferentie gebruikt om nieuwe spionnen te werven. Sennay Ghebreab, een Eritrese wetenschapper van de UvA, ziet ook dat jongeren op die manier worden ingezet. 

Daarbij zou het vooral gaan om de tweede generatie Eritreeërs, jongeren die in Nederland zijn geboren en niet weten hoe het is om te leven in een dictatuur. Zij zouden vaak door hun ouders warm worden gemaakt voor het regime. "Op dit soort bijeenkomsten worden zij klaargestoomd voor de strijd tegen critici van het regime in Nederland en elders", zegt Ghebreab.

Wat die strijd inhoudt, ondervond de Eritrese vluchteling Fikadu Hagos (25) aan den lijve. Hagos werd in 2012 mishandeld op een feest met aanhangers van het regime. Hij had tegen vrienden gezegd dat hij tegen de president was. Kort daarna werd hij in elkaar geslagen. "De jongerenafdeling van de PFDJ heeft veel invloed in Nederland", zegt hij. "Die mensen zijn overal. Als je iets vertelt, kun je verklikt worden."

Hagos zegt dat Eritreeërs voortdurend bang zijn dat ze iets verkeerds zeggen. Volgens hem worden er vaker mensen mishandeld en bedreigd. Daarnaast lopen zij het risico dat familie in Eritrea wordt gestraft als zij zich uitspreken tegen president Afewerki. 

"Mensen worden klemgezet”, zegt Van Reisen, die veel Eritrese vluchtelingen spreekt. "Eritreeërs die in actie komen moet daar vaak een hele hoge prijs voor betalen."

De hoogleraar snapt dat de politiek in Den Haag zich zorgen maakt. De rechterhand van de Eritrese president reist mogelijk af met een knokploeg, waardoor de kans op geweld aanwezig is. 

Ook Sennay Ghebreab van de UvA vindt het zorgelijk dat deze bijeenkomst is gepland. "Het borrelt al jaren in de Eritrese gemeenschap", zegt hij. "Hierdoor wordt alleen maar meer olie op het vuur gegooid."