Genept tijdens webshoppen? 'Dan heeft de verkoper een probleem'

Stel: je koopt een merktrui bij een webwinkel en na aflevering blijkt het namaak te zijn. "Als het niet echt is, terwijl die indruk wel gewekt is in de advertentie, dan wordt de vraag wie ervoor opdraait een gevecht tussen leverancier en verkoper", zegt Sandra de Jong van de Consumentenbond.

Cijfers over hoe vaak het gebeurt, heeft de bond niet. "We krijgen er niet heel veel meldingen over van consumenten." In het AD stond vandaag dat organisatie React (voorheen Stichting Namaakproducten) schat dat er bij bol.com alleen al duizenden namaakproducten zijn verhandeld.

Als je iets koopt kan je alleen aansprakelijk worden gesteld als je nattigheid had kunnen voelen. Bijvoorbeeld bij een online aanbieding die te mooi is om waar te zijn. "Als een nieuwe MacBook voor 150 euro werd aangeboden, dan had je jezelf toch achter de oren moeten krabbelen."

In alle andere gevallen moet je als koper je geld terugkrijgen. "Het probleem ligt bij de verkoper. Als hij zegt: het is zo geleverd, dan ligt het bij de leverancier, maar niet bij jou", zegt De Jong.

Als de verkoper en leverancier weigeren over de brug te komen, dan kan de koper naar de rechter stappen. Een andere optie is bemiddeling door een zogenoemde geschillencommissie. Die procedure is sneller en goedkoper dan de gang naar de rechter.

Sowieso geldt na aankoop bij elke webwinkel een wettelijke inruiltermijn van veertien dagen.

De ware omvang van de online handel in nepartikelen is lastig in te schatten, volgens Bjorn Grootswagers van React. Deze internationale organisatie speurt in opdracht van grote merken naar vervalsingen. "We hebben behoorlijk wat aangetroffen, maar kunnen echt niet zeggen hoeveel nepartikelen er zijn verkocht."

Webcrawler

React werkt samen met politie en douane om de handelaren op te sporen. Online gaan hun controleurs met een speciaal programma op zoek naar advertenties voor nepproducten. De zogenoemde webcrawler scant het internet op verdachte aanbiedingen.

Het programma slaat aan op bepaalde woordencombinaties; bijvoorbeeld van een Samsung-telefoon die voor weinig geld te koop staat. De webcrawler maakt screenshots en daarna bepalen controleurs of er sprake is van nepartikelen. Vervolgens kan een aanbieding worden verwijderd.

Niet alleen bol.com (de grootste webwinkel van Nederland) maar ook andere grote online platformen zoals Marktplaats bieden producten aan van derden. Toezicht houden is daardoor lastig volgens Grootswagers. De namaakhandel maakt volgens hem handig gebruik van de toenemende populariteit van webwinkelen.

De Consumentenbond waarschuwt vanwege de namaakhandel ook voor de opkomst van nepwebwinkels. "Die komen vrijdag online en zijn maandag verdwenen", zegt woordvoerder De Jong. "Zo pakken oplichters online-shoppers die in het weekend snel iets willen kopen."

De bond heeft een video gemaakt met daarin tips hoe je zo'n 'nepwebshop' kan herkennen.

Volgens de bond is het belangrijk goed te letten op waar en hoe een product wordt aangeboden. "Kijk bijvoorbeeld op klachtenkompas.nl voordat je bij een nieuwe webwinkel koopt", zegt De Jong.

Het kopen van nepartikelen kan zelfs gevaarlijk zijn. Opvallend goedkope telefoonopladers kunnen ontploffen in het stopcontact. Vorig jaar werd duidelijk dat meer dan de helft van alle in Nederland dit soort verkochte telefoonladers niet voldoen aan de veiligheidseisen.