Krimmusea in hoger beroep om kunstschatten in Allard Pierson

Musea op de Krim gaan in hoger beroep in een poging hun kunstschatten terug te krijgen. Die liggen al ruim twee jaar opgeslagen in het Allard Pierson Museum in Amsterdam. De rechtbank wees de voorwerpen eerder deze maand toe aan Oekraïne.

De musea zijn teleurgesteld en zelfs geschrokken van de uitkomst van de rechtszaak, zo schrijven ze vandaag in een persbericht. Ze zien mogelijkheden om in hoger beroep wel hun gelijk te halen "en de voorwerpen op die manier alsnog te behouden voor de Krim".

Geheimen

Voor de tentoonstelling De Krim - Goud en geheimen van de Zwarte Zee in 2014 leenden vier musea op de Krim meer dan duizend gouden sieraden en andere kunstvoorwerpen uit aan het Amsterdamse museum. Terwijl de tentoonstelling liep, annexeerde Rusland halverwege maart het Oekraïense schiereiland.

Er ontstond onduidelijkheid over waar de kunst na afloop naar toe moest: naar de musea waar ze vandaan kwamen - zoals in de bruikleenovereenkomst stond - of naar de Oekraïense hoofdstad Kiev. Uit angst voor claims besloot het Allard Pierson Museum de kunstschatten na afloop van de tentoonstelling te houden en een oordeel over te laten aan de rechter.

Illegaal ingevoerd

Die oordeelde op 14 december dat, op grond van het Unesco-verdrag, de kunstschatten terug moeten naar de soevereine staat die ze in bruikleen gaf. Volgens de rechter was dat Oekraïne.

Volgens advocaat Michiel van Leeuwen, die de belangen van de vier musea op de Krim behartigt, zitten in het vonnis van de rechter enkele zwakke punten. "Een van de heikele issues is, dat de rechtbank de kunstvoorwerpen behandelt als objecten die illegaal zijn geëxporteerd naar Nederland. Alsof ze illegaal zijn ingevoerd. Maar daar is geen sprake van", zegt Van Leeuwen. "De objecten kwamen namelijk uit Duitsland voordat ze naar Nederland kwamen. Daar waren de spullen eerst tentoongesteld."

Beschermen

Ook zou de rechtbank hebben verzaakt om verdragen te gebruiken die de musea beschermen en hun neutraliteit en culturele status respecteren. In plaats daarvan zijn verdragen gebruikt die volgens de musea helemaal niet van toepassing zijn. Dit is "een schending van nationaal en internationaal recht", zo schrijven ze.

Wanneer het hoger beroep dient, is nog niet bekend.