Kritiek op Duitse politie zwelt aan: er is te vroeg gejuicht

De dader van de aanslag op de kerstmarkt in Berlijn is nog altijd op vrije voeten. Met man en macht wordt er gezocht naar de terrorist, die maandagavond met een vrachtwagen elf mensen doodreed. Ondertussen zwelt de kritiek op de politie aan. "Ze hebben veel te vroeg gejuicht, is het verwijt", zegt correspondent Judith van de Hulsbeek.

Die kritiek begon toen gisteren bekend werd dat de politie de verkeerde man te pakken had. Al snel na de aanslag werd een Pakistaanse vluchteling gearresteerd, maar die kwam weer vrij wegens gebrek aan bewijs.

Tunnelvisie

De politie zou zich te lang op die vluchteling hebben gefocust, zegt Van de Hulsbeek. "Er zouden direct aanwijzingen zijn geweest dat hij het niet was, of dat daar op z'n minst aan getwijfeld had moeten worden. De man was namelijk niet gewond, er zaten geen kruit- en bloedsporen op zijn lichaam. En de getuige zou maar vage beschrijvingen hebben gegeven."

Doordat de politie al die tijd alleen maar met deze man bezig was, heeft de echte dader ruim de tijd gehad om weg te komen, verwijten veel mensen de veiligheidsdiensten nu. Inmiddels is de aanslag opgeëist door Islamitische Staat. De Duitse politie ging er al van uit dat het om een terroristische aanslag ging.

Gisteren was lange tijd het beeld dat de politie weinig aanknopingspunten had. Dat beeld heeft de politie geprobeerd bij te stellen, zegt Van de Hulsbeek. "Volgens de minister van Binnenlandse Zaken tast de politie niet in het duister. Er zouden 500 tips zijn binnengekomen en dna-sporen zijn. Ze hopen ook dat ze de mobiele telefoon van de dader kunnen traceren."

De dader houdt zich volgens de politie nog in Berlijn op, zegt ze. "Ze denken dat hij bij IS-sympathisanten zit. Maar dat zijn er in Berlijn alleen al zo'n 500, en dat zijn alleen degenen die de politie in beeld heeft." Een andere politiewoordvoerder denkt dat de dader op korte termijn, mogelijk zelfs vandaag nog, gepakt kan worden.

Wat de zoektocht bemoeilijkt, schrijven verschillende media, is het gebrek aan camera's bij de kerstmarkt. Duitsland is altijd terughoudend geweest met het plaatsen van bewakingscamera's vanwege de privacy. "De regels worden wel versoepeld door de terreurdreiging", zegt Van de Hulsbeek. "Maar dat is allemaal nog niet zo snel aangepast."

Ook al is nog onduidelijk wie de dader is, de discussie over de vluchtelingenpolitiek van bondskanselier Merkel is al flink aangewakkerd. "Uit de hoek van de rechtse populisten komt flinke kritiek op Merkel. Maar ook vanuit haar eigen hoek wordt ze aangevallen. Zusterpartij CSU heeft al gevraagd om een koerswijziging."

Ook wordt er vandaag gedemonstreerd. Tegen Angela Merkel én tegen vluchtelingen. Maar er is ook een betoging om de saamhorigheid te benadrukken.