Niet alleen Syrië. Ook in deze landen heerst angst

De laatste jaren, maanden en weken is de burgeroorlog in Syrië dagelijks in het nieuws. 'Tientallen mensen doodgeschoten in Aleppo' en 'Honderden gewonden worden geëvacueerd naar Idlib' zijn koppen die geregeld terugkeren. Het nieuws over met name Aleppo domineert het nieuws de laatste tijd dermate dat je haast zou vergeten dat het niet de enige humanitaire ramp ter wereld is.

"Het Tsjaadmeer bijvoorbeeld, is de tweede grootste humanitaire ramp na Syrië", vertelt Belinda van der Gaag, persvoorlichter van het Rode Kruis. "Maar deze ramp wordt vergeten. Meer dan 9 miljoen mensen hebben daar dringend noodhulp nodig."

"Sommige conflicten zijn al tijden gaande, en er gebeuren geen 'grote' dingen waardoor ze weer opnieuw in het nieuws komen", vertelt Van der Gaag. "En dan worden het 'vergeten oorlogen', terwijl er verschrikkelijke rampen plaatsvinden."

Het Tsjaadmeer, een meer waaraan de landen Tsjaad, Kameroen, Nigeria en Niger grenzen, wordt momenteel getroffen door een steeds groter groeiende crisis.

"Er zijn vier hoofdproblemen in de regio: gewelddadig conflict, ziektes, voedseltekorten en mensen op de vlucht", vertelt Van der Gaag. Sinds 2009 is er extreem veel geweld tegen burgers in het noordoosten van Nigeria, het gebied waar Boko Haram de dienst uitmaakte. Dat geweld is overgeslagen op Kameroen, Tsjaad en Niger. "Er zijn inmiddels duizenden doden en gewonden als gevolg. Momenteel zijn er 2,6 miljoen mensen op de vlucht."

Die mensen vluchten binnen hun eigen land, of trekken de grens over. Bijna 90 procent van de vluchtelingen wordt opgevangen in de armste dorpen van de wereld. "Dat zorgt voor spanningen en het vormt ook een zware belasting op de bestaande infrastructuur. In sommige regio’s groeien gemeenschappen explosief van 1500 naar 30.000 inwoners."

Die inwoners hebben beperkte toegang tot medische zorg, schoon drinkwater, medicijnen en toiletten. Ook is er nauwelijks medisch personeel. "Want artsen en verpleegkundigen zijn ook op de vlucht geslagen. Er zijn staten in Nigeria waar 41 procent van de medische hulpposten en ziekenhuizen gedeeltelijk of geheel zijn verwoest", zegt Van der Gaag.

"Daarbuiten is er een ernstig tekort aan voedsel: 6,3 miljoen mensen hebben nauwelijks iets te eten, en meer dan 500.000 kinderen zijn zeer ernstig ondervoed. Er dreigt een hongersnood."

Maar de situatie rondom het Tsjaadmeer is niet het enige vergeten conflict in de wereld. Hier zijn nog vier andere voorbeelden.

Overzicht 'vergeten' conflictgebieden:

Conflictgebied: Jemen
Conflict: burgeroorlog
Aantal doden: tienduizenden

De strijd in Jemen laaide eind 2014 op, toen Houthi-rebellen de hoofdstad Sanaa innamen en begin 2015 president Hadi en zijn leger verjoegen. Saudi-Arabië en zijn bondgenoten in de Golf schoten Hadi te hulp en begonnen de Houthi's te bombarderen. De rebellen worden gesteund door Iran.

Ondertussen verslechtert de humanitaire situatie met de dag. De Verenigde Naties schatten dat 80 procent van de bevolking in meer of mindere mate hulp nodig heeft en meer dan 14 miljoen Jemenieten niet zeker zijn van voldoende voedsel. Volgens mensenrechtenorganisaties Amnesty International en Human Rights Watch zijn beide partijen, zowel de Houthi's als de coalitie van Arabische landen, schuldig aan oorlogsmisdaden.

Ruim honderdduizend inwoners van Jemen zijn op de vlucht geslagen, zegt het Rode Kruis. Zij hebben behoefte aan medische zorg, voedsel, water en onderdak.

Conflictgebied: Zuid-Sudan
Probleem: burgeroorlog
Aantal mensen afhankelijk van hulp: 2,4 miljoen

Zuid-Sudan werd onafhankelijk in 2011. Nog geen twee jaar later brak er een burgeroorlog uit vanwege een conflict tussen de president Salva Kiir en zijn plaatsvervanger. Intussen zijn naar schatting 1,1 miljoen inwoners naar het buitenland gevlucht, terwijl zo'n 1,8 miljoen Zuid-Sudanezen in eigen land op de vlucht zijn.

Het geweld is er nog steeds en honderdduizenden mensen trekken het hele land door. De vluchtelingen hebben een tekort aan water, voedsel en medicijnen.

Voedseltekort

De laatste tijd wordt er weer meer gevochten in de Equatoria-regio, de graanschuur van Zuid-Sudan. Daardoor ontstaat ook een voedseltekort. Vorige maand waarschuwde de VN al voor een dreigende hongersnood in het land. Zo'n 3,7 miljoen mensen zouden niet voldoende te eten hebben, meer dan 200.000 mensen zijn ernstig ondervoed.

In november verscheen een onderzoeksrapport over de gevechten die op 8 juli in de Zuid-Sudanese hoofdstad Juba plaatsvonden. Dertig buitenlandse hulpverleners in een hotel in Zuid-Sudan werden aangevallen. Niet eerder was er zo'n grote groep westerse hulpverleners aangevallen, mishandeld en verkracht.

Conflictgebied: Democratische Republiek Congo
Conflict: burgeroorlog
Aantal doden: 3,8 miljoen mensen sinds begin van de oorlog

In Congo vindt al sinds 1996 een burgeroorlog plaats tussen de regering en rebellen. Er zijn tientallen gewapende milities in het land die de strijd aan gaan met de regering. Een opeenstapeling van conflicten heeft ervoor gezorgd dat de economie van Congo totaal is ontwricht.

Maar de spanning in het land is de laatste tijd nog groter omdat president Kabila niet wil aftreden, hoewel zijn mandaat afloopt. Onlangs had Kabila na twee ambtstermijnen eigenlijk moeten aftreden. Maar hij weigert en heeft het op een akkoordje gegooid met een aantal oppositieleden. De geplande verkiezingen zijn uitgesteld tot 2018.

Nieuw conflict

De inwoners zijn bang dat de spanningen in Congo verder oplopen en mogelijk uitmonden in een nieuw gewapend conflict. Het land kampte sinds de onafhankelijkheid van België in 1960 geregeld met bloedige burgeroorlogen. In september zijn bij protesten tegen Kabila zeker zeventien doden en tientallen gewonden gevallen.

Het gaat daarnaast heel erg slecht met de economie in Congo: 12 miljoen inwoners van Kinshasa kunnen nauwelijks nog rondkomen; de meesten van hen hebben geen werk. 82 procent van de Congolezen moet het doen met minder dan 1 euro per dag.

Conflictgebied: Mexico
Conflict: drugsoorlog
Aantal doden: ongeveer 100.000

Een ander soort conflict is de drugsoorlog die woedt in Mexico. De afgelopen 10 jaar zijn in Mexico naar schatting 100.000 mensen slachtoffer geworden van geweld. Veel van die slachtoffers worden in verband gebracht met drugs.

Ook verdwijnen er geregeld mensen. In totaal verdwenen er in Mexico tussen 2007 en midden 2015 zo'n 25.500 mensen. De verdwijningen worden toegeschreven aan criminele bendes en de politie.

Een van de bekendste vermissingszaken in Mexico is de verdwijning van zeker 43 studenten in september 2014. Er is nog steeds weinig duidelijkheid over deze zaak. Waarschijnlijk werden de studenten in de stad Iguala, in de zuidelijke staat Guerrero, bij een protest opgepakt en overgedragen aan een drugsbende. Die zou hen hebben vermoord en de lichamen hebben verbrand.