Britten dieper in de schulden door brexit

De tijd na het brexit-referendum is een onzekere, vinden zowel de Conservatieve Britse regering als de oppositie van Labour. Daarom zijn er zo snel mogelijk maatregelen nodig die het Verenigd Koninkrijk voorbereiden op een leven buiten de EU. Meer investeren en meer lenen zijn de twee maatregelen die kort samenvatten waar de regering van premier May het komend jaar op wil aansturen.

Dit jaar groeit de Britse economie nog, maar volgend jaar al begint te teruggang. Eerder dit jaar werd verwacht dat de economie nog 2,2 procent zou groeien. Nu is die verwachting bijgesteld naar 1,4 procent. Die daling wordt helemaal toegeschreven aan de brexit.

Gigantische investeringen

Om de groei te stimuleren wil minister Hammond van Financiën aanzienlijke bedragen gaan investeren, vooral in de infrastructuur en de bouw. Dat geld moet dan wel geleend worden: zo'n 122 miljard pond tot 2022.

Daar zit gelijk ook de pijn. In iedere geloofsbelijdenis van de Conservatieven staat dat inkomsten en uitgaven elkaar in evenwicht moeten houden. Maar dat gaat er voorlopig niet van komen. De staatsschuld zal de komende jaren verdubbelen om de investeringen te financieren. En niet sterk dalen, zoals onder Mays voorganger David Cameron het voornemen was.

Er is nogal wat achterstallig onderhoud aan de Britse infrastructuur. Het wegennet vraagt om meer en beter onderhoud en het spoorwegnet is verouderd. Om de werkgelegenheid te stimuleren en om het land beter op de toekomst voor te bereiden, gaat daar de komende vijf jaar 23 miljard pond naartoe.

Ook de bouw van nieuwe huizen wordt gestimuleerd. Omdat door de stijgende huizenprijzen een gewoon huis voor veel Britten onbetaalbaar wordt, snijdt dat mes aan twee kanten. Verder is er nog een reeks minder ingrijpende maatregelen. Zo kunnen ondernemers cursussen krijgen waar ze leren hoe ze zichzelf en hun waar beter aan het buitenland kunnen verkopen.

Productiviteit

Geld pompen om een economie aan te jagen is zelden voldoende. Het zijn de bedrijven en de mensen die er werken die het moeten doen. 6,7 miljard aan lastenverlichting is er toegezegd. Maar er sluimert een ander probleem.

Op het vlak van productiviteit hebben de Britten een slechte naam: die is laag, erkende ook minister Hammond vandaag. Waar een Britse werknemer vijf dagen over doet, doet een Duitser het in vier dagen. En dan is er nog de kloof tussen het zuidoosten, waar het merendeel van de economische activiteit zit, en het zwakkere noorden. Steden als Manchester, Birmingham en Liverpool hebben op dat vlak een grote achterstand.

Brexit

Alles is gericht op het beantwoorden van een vraag: hoe gaat het eilandrijk zich redden buiten de Europese Unie? Dat het duur wordt, daar zijn vriend en vijand het wel over eens. De kosten van de uittreding worden geschat op 60 miljard pond. Omgerekend 1000 pond per Brit. De koers van het pond is 15 procent lager dan afgelopen juni. Dat betekent dat alle importen ook 15 procent duurder zijn geworden en dat is hier en daar in de winkels al goed te merken.

Premier May was van plan om uiterlijk maart 2017 te beginnen met de onderhandelingen voor een brexit. Het is niet zeker dat ze dat haalt. Een groep burgers spande met succes en procedure aan, waardoor May eerst het parlement moet raadplegen. De uitspraak in hoger beroep wordt begin januari verwacht. Als ook de hoogste rechter vindt dat ze het parlement niet buitenspel mag zetten, dan zal ze niet in maart aan de brexit kunnen beginnen en wordt de periode van onzekerheid nog weer langer.