Vernietigend rapport over VN-missie in Zuid-Sudan
De VN-vredesmacht in Zuid-Sudan heeft gefaald bij aanvallen op burgers en hulpverleners in juli in de Zuid-Sudanese hoofdstad Juba. Bij verschillende aanvallen kwamen honderden burgers om het leven. Een van de aanvallen was op hotel Terrain in de hoofdstad Juba in juli.
Burgers, onder wie westerse hulpverleners, werden aangevallen door eenheden van het Zuid-Sudanese leger. Dat gebeurde tijdens dagenlange gevechten tussen troepen van president Salva Kiir en strijders van de vroegere vice-president Riek Machar.
Hotel Terrain ligt binnen anderhalve kilometer van een VN-kamp. De Zuid-Sudanese militairen zouden burgers hebben geslagen en verkracht. Ondanks noodkreten schoten de blauwhelmen hen niet te hulp.
Dat is de conclusie van een onderzoek van de Nederlandse generaal buiten dienst Patrick Cammaert in opdracht van secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Ban Ki-moon. Ban zegt dat de commandant van de missie wordt vervangen.
Het onderzoeksrapport spreekt van "gebrek aan initiatief, inefficiënte leiding en risico-mijdend gedrag". De "naar binnen gerichte houding" van de leiding van de blauwhelmen heeft ertoe geleid dat de "lokale bevolking en de humanitaire organisaties hun vertrouwen in de daadkracht van de VN-missie Unmiss en de politie om hen te beschermen zijn verloren".
Ze kwamen niet uit hun pantservoertuigen, ze patrouilleerden niet te voet. Dat is niet wat in het mandaat is opgenomen.
De blauwhelmen hebben het ook bij andere geweldsincidenten in Juba afgelopen zomer laten afweten. De VN-posten zijn opgezet om burgers te beschermen. De VN heeft een vredesmacht in Zuid-Sudan sinds het land in 2011 onafhankelijk werd van Sudan.
Op het VN-terrein hebben 27.000 vluchtelingen onderdak. De blauwhelmen die er zijn gelegerd komen uit India, China, Ethiopië en Nepal. Volgens het rapport waren ze niet voorbereid op het ergste, hebben ze een aantal zaken over het hoofd gezien en niet geleerd van eerdere onderzoeken naar misstanden onder blauwhelmen.
Cammaert is sinds 2009 speciaal VN-gezant voor de bestrijding van seksueel geweld in conflictgebieden.
In een toelichting op het rapport in het NPO Radio 1-programma Nieuws & Co zei Cammaert dat de VN-missie niet goed was voorbereid op de vijandelijkheden tussen de regeringstroepen en de oppositietroepen.
Die gevechten speelden zich af in de buurt van de plaats waar de VN-staf woonde. "Die plek werd aangevallen door regeringstroepen en daar hebben op beestachtige wijze groepsverkrachtingen, martelingen en moord plaatsgevonden", zegt Cammaert. "Daar was men totaal niet op voorbereid."
Club Med
Over het gevaar van de missie voor de blauwhelmen zegt hij: "Je bent niet uitgezonden naar Club Mediterranee, je bent op een missie waar je een mandaat hebt meegekregen om burgers te beschermen die onder directe dreiging zijn. Dat kan gepaard gaan met gebruik van geweld en als men daar niet toe bereid is, dan heeft men niets in peacekeeping te zoeken."
