Duterte hoopt met bezoek China 'broeders te kunnen worden'

De Filipijnse president Duterte heeft met zijn bezoek aan China maar één doel: een einde maken aan de jarenlange ruzie. Hij wil met een betere samenwerking kunnen meeprofiteren van de goede Chinese economie. De eerste stap wil hij zetten met de ontmoeting met zijn ambtgenoot Xi Jinping.

Een territorium-geschil heeft ertoe geleid dat China de Filipijnen jarenlang heeft buitengesloten. "Duterte wil zorgen dat er Chinese toeristen naar de Filipijnen gaan komen, want dat zijn er miljoenen. Ook wil hij zaken doen op het gebied van infrastructuur en het opbouwen van energiecentrales", zegt Zuidoost-Azië correspondent Michel Maas.

De relatie tussen de landen is al een aantal jaar slecht. Enkele jaren geleden stapten de Filipijnen naar het Arbitragehof in Den Haag, door een internationaal conflict met China over gebieden in de Zuid-Chinese Zee. De Chinezen wilden gezag uitoefenen op het gebied dat de Filipijnen hadden geclaimd. Dat werd door het hof niet goedgekeurd en de Filipijnen wonnen de zaak.

Voor de Filipijnse president is de ruzie geen reden meer om samenwerking uit te stellen. "Ik hoop dat de Chinezen ons kunnen behandelen als vrienden en vijanden. Ik heb Chinees bloed, dus ik hoop dat we broeders kunnen zijn", zegt de Filipijnse president over zijn bezoek aan China.

Duterte heeft aangegeven niet over het conflict te beginnen. Toch zal het zeker een rol spelen in de onderhandelingen. "Hij weet dat hij sterk staat met de uitspraak van het Hof in Den Haag. China zal hem dankbaar zijn als hij daar geen woord over rept. Hij hoopt met die dankbaarheid heel wat gedaan te krijgen bij de Chinezen", zegt Maas.

Dat de Chinezen liever niet over het conflict praten, bevestigt China-correspondent Marieke de Vries. "Vanochtend ontvingen wij een persbericht op onze telefoon waarin stond dat ze het tolereren als hij erover begint, maar dat hij niet te ver moet gaan als hij het over die eilanden heeft."

Kan Duterte wel zonder Amerika?

Volgens De Vries is het niet zeker of China zal samenwerken met Duterte. "De Chinezen staan er in principe welwillend tegenover. Ze zijn blij dat de Filipijnen de draai hebben gemaakt richting China, weg van Amerika. Ze vinden ook dat er gepraat moet worden over de zee en eilanden."

Of de Filipijnen wel echt zonder Amerika kunnen, lijkt onwaarschijnlijk. "Duterte zegt van wel, maar het is de vraag of hij het ook kan in de praktijk. De band met de Amerikanen is heel hecht. Dat komt nog uit de tijd dat de Filipijnen hun kolonie was. Hij probeert daar steeds meer van af te komen, maar niemand gelooft echt dat hij de Amerikanen gaat buitensluiten. Hij wilt zich in een positie manoeuvreren dat hij van beide landen kan profiteren", zegt Maas.

Afgelopen mei werd Duterte verkozen tot president van de Filipijnen. Hij beloofde het volk de drugscriminaliteit hard aan te pakken. Ondertussen zijn er al meer dan drieduizend mensen in die strijd gedood. Hij wordt daarom internationaal in de gaten gehouden.

"Het is niet waarschijnlijk dat de Chinese president daar iets over gaat zeggen. Hij bemoeit zich uit principe niet met binnenlandse aangelegenheden van andere landen, zodat zij dat ook niet ten opzichte van hem doen. Een bezoek aan een drugsrehabilitatieproject staat wel op het programma, dus de problematiek zal wel ter sprake komen", zegt De Vries.

Dat het wel aan de orde komt, is volgens De Vries een signaal voor de Chinese bevolking. "Het past bij het harde optreden binnen de drugsbestrijding die president Xi Jinping doorvoert. Er worden weliswaar geen mensen gedood, maar wel grote groepen opgerold in China."

Duterte hoopt China te verlaten nadat zijn land aangesloten is bij de nieuwe handelsroutes die nu ontwikkeld worden."Duterte staat wel te kijk als hij met lege handen thuiskomt. Ook al heeft hij maar één afspraak gemaakt over de visserij rondom de eilanden in de Zuid-Chinese Zee", zegt Maas.