Kamer akkoord met handelsverdrag CETA: dit is wat dat betekent

De Tweede Kamer steunt CETA: het handelsverdrag tussen de landen van de Europese Unie en Canada. In het 'Comprehensive Economic and Trade Agreement' worden afspraken gemaakt over de handel in goederen en diensten. Ook gaat het verdrag over investeringen, arbeidsomstandigheden en het milieu.

CETA moet de handel tussen de EU en Canada stimuleren. Het moet voor Nederlandse bedrijven makkelijker en goedkoper worden om producten en diensten op de Canadese markt aan te bieden. Andersom moeten Canadese bedrijven makkelijker in Nederland terecht kunnen.

Neem de Canadese warenhuisketen Hudson's Bay. Dat bedrijf opent binnenkort de eerste vestigingen in Nederland. Door CETA wordt het voor Hudson's Bay straks goedkoper om producten uit Canada naar Nederland te brengen: de douaneprocedures worden vereenvoudigd. Ook krijgt het bedrijf te maken met precies dezelfde regelgeving als Nederlandse concurrenten, zoals De Bijenkorf.

Waarom CETA?

De EU en Canada willen het verdrag graag sluiten omdat de economische belangen groot zijn. Na de Verenigde Staten is de Europese Unie de grootste handelspartner van Canada.

Nederland speelt een relatief grote rol: in 2015 exporteerden we voor 3 miljard euro aan goederen naar Canada en importeerden we voor 1,4 miljard euro uit Canada. Na Amerikaanse bedrijven zijn Nederlandse bedrijven de grootste investeerder in de Canadese economie: er is momenteel voor ruim 56 miljard dollar in het land geïnvesteerd.

De onderhandelingen tussen de EU en Canada over CETA zijn in 2014 al afgerond. Maar het verdrag is niet onomstreden. En om CETA in werking te laten treden, moeten alle afzonderlijke landen het verdrag goedkeuren. Ook de Raad van Ministers van Europa en het Europees Parlement moeten hun zegen nog geven.

Controversieel

Verschillende organisaties hebben zich de afgelopen tijd uitgesproken tegen CETA. Onder meer Greenpeace, Milieudefensie, Foodwatch en vakbond FNV zijn tegen. Zij zien in het handelsverdrag een gevaar omdat het verder gaat dan reguliere handelsverdragen.

"CETA gaat ten koste van regels die bedoeld zijn om de voedselveiligheid en het milieu te beschermen", zegt Jurjen de Waal van Foodwatch. "Denk bijvoorbeeld aan het Europese voorzorgsbeginsel, dat consumenten beschermt als er vermoedens bestaan dat stoffen of ingrediënten schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid. Dit principe bestaat in de Verenigde Staten en Canada niet, daar mogen producten pas verboden worden als volledig bewezen is dat er een gevaar bestaat."

Het meest controversieel is de juridische bescherming voor grote bedrijven die in het verdrag is opgenomen. Deze bescherming heet ISDS - of in afgezwakte vorm ICS - en bepaalt dat bedrijven schadevergoedingen van overheden mogen eisen als zij door aanpassingen in wet- of regelgeving benadeeld worden. Volgens tegenstanders zou dat landen onder druk zetten om geen nieuwe regels in te voeren over bijvoorbeeld milieueisen en arbeidsomstandigheden.

TTIP

CETA wordt wel het kleine zusje van TTIP genoemd - het beoogde handelsverdrag tussen de EU en de Verenigde Staten. Beide handelsverdragen gaan over dezelfde onderwerpen. Canada en de Verenigde Staten zijn echter verschillende landen met verschillende economieën, waardoor de inhoud van de verdragen verschilt.

Critici menen echter dat CETA neerkomt op 'TTIP via de achterdeur', omdat veel Amerikaanse bedrijven een vestiging in Canada hebben en dus gebruik mogen maken van CETA.

De EU en de Verenigde Staten onderhandelen nog altijd over TTIP. Het is onwaarschijnlijk dat er dit jaar nog een akkoord komt.