'Ehbo heb ik niet nodig, denk je. En dan valt je schoonvader neer'

"Ik zat vroeger bij een duikvereniging en daar was het verplicht om een reanimatie-cursus te doen. Op dat moment denk je: dat heb ik toch niet nodig. Maar dat bleek uiteindelijk wel anders." Dat vertelt Caroline van der Voorden, die vijftien jaar na haar ehbo-cursus opeens reanimatie moest toepassen: bij haar schoonvader.

"Mijn schoonvader viel opeens neer. Ik was de enige in de kamer die een reanimatie-cursus in het verleden had gedaan dus ik zei: 'ik weet hoe dit moet' en begon met reanimeren." Het was vijftien jaar na haar laatste reanimatie-cursus, dus twijfelde ze over hoe het ook alweer moest. "Maar ik deed het gewoon. Ik bleef rustig. Ik probeerde. Als iemand neervalt, moet je gewoon proberen. Dan help je gewoon, ook al weet je niet meer precies hoe het moet."

Caroline probeerde, maar haar schoonvader haalde het niet. "Er was niets meer wat ik kon doen. Hij had het ook niet gehaald als de politie had geholpen, dat weet ik zeker."

Na de reanimatie besefte Caroline pas hoe intens de situatie was. "Tijdens het reanimeren bleef ik rustig. Maar daarna werd het heel heftig. Ik begon te twijfelen: 'heb ik het wel goed gedaan?' Het was echt een traumatisch moment."

Verplichte cursussen

In de jaren daarop volgde Caroline nog meerdere ehbo-cursussen. "Ik wilde die kennis vers houden voor als ik het weer nodig zou hebben. Maar het is zo duur en kost zoveel tijd. Ze zouden die cursussen gewoon verplicht op school moeten geven. Dat maakt het veel laagdrempeliger."

De nieuwe trainingen van het Rode Kruis die twee uur duren en 15 euro kosten, zou ze wel overwegen. "Dat kost minder tijd en geld. En met zo'n cursus kan je zoveel ellende voorkomen."

Ook Evert-Jan Bos moest een man reanimeren. Hij stond ingeschreven bij Hartslagnu en werd via zijn telefoon opgeroepen om naar een adres in zijn buurt te komen. Zo snel mogelijk. "Ik kwam binnen in dat huis en vergat alle regels die ik ooit geleerd had. Ademhaling controleren, bewustzijn controleren, ik was er niet mee bezig. Ik zag meteen: ik moet iets doen want deze man is dood."

Dus begon Evert-Jan met de reanimatie. "Dat bleef ik 45 minuten doen, en toen kwam zijn hartslag terug." De man werd met de ambulance naar het ziekenhuis gebracht, en overleefde het. "Ik hoorde laatste dat hij weer voor 98% genezen is. Hij is gewoon weer bijna de oude."

Angst

Op zijn 16de deed Evert-Jan voor het eerst een ehbo-cursus. "Ik wilde anderen en mezelf kunnen helpen in onveilige situaties. Ik dacht toen nog niet per se aan het reanimeren. Ik hoopte dat het nooit zou voorkomen." Maar dat betekende niet dat hij niet zou willen helpen als de situatie zich voor zou doen. "Alle hulp is beter dan niets. Als je kan helpen bij een reanimatie, ook al overleeft de persoon het niet, heb je in ieder geval een poging gedaan. Anders was er niemand geweest."

Een tip voor mensen met angst voor reanimatie heeft Evert-Jan ook. "Luister zoveel mogelijk naar ervaringsdeskundigen. Zij kunnen je vertellen dat je niet bang hoeft te zijn. Hoe vaker je het doet, hoe lager de drempel wordt. En als je iemand kan helpen, waarom niet?"