Feest centraal bij evenementen, met veiligheid in het achterhoofd
Het centrum van Rotterdam zal vandaag alle kleuren van de regenboog aannemen als de praalwagens van de Zomercarnaval Rotterdam Straatparade de straten zullen vullen. Het is de afsluitende dag van het vijfdaagse evenement Rotterdam Unlimited en de organisatie rekent op honderdduizenden bezoekers.
De organisatie heeft bezoekers verzocht hun rugzak vandaag thuis te laten, als zij naar Rotterdam komen om de parade te bewonderen. Niet omdat er sprake is van concrete dreiging of signalen van verstoring, maar omdat rugzakken in het licht van de recente aanslagen in het buitenland nu eenmaal een niet zo prettige associatie hebben, zegt festivaldirecteur Guus Dutrieux.
Communicatie
De veiligheidsmaatregelen die gemeenten en organisaties nemen variëren per evenement. Hetzelfde geldt voor de communicatie daarover. Zo kiest de gemeente Amsterdam er in overleg met de organisatie van de Europride voor om niet actief te communiceren over veiligheidsmaatregelen, omdat er geen sprake is van concrete dreiging.
"Al 21 jaar hebben we met de organisatie overleg over zaken als bereikbaarheid, extreme weersomstandigheden en crowdmanagement", zegt een woordvoerder van de gemeente. "Dit jaar is er natuurlijk extra oog voor de veiligheid, gezien de gebeurtenissen in de wereld en met name in West-Europa. Elke stad doet dat op zijn eigen manier. We hebben al sinds 2013 te maken met verhoogde dreiging en hebben de zichtbare en onzichtbare maatregelen getroffen die daarbij passen. We doen daar geen mededelingen over, maar zijn dus ook nu alert en goed voorbereid."
Fouilleren vinden mensen ook fijn, het geeft een veilig gevoel.
Veiligheid staat al jaren hoog op de prioriteitenlijst, benadrukt festivaldirecteur Dutrieux met betrekking tot het Zomercarnaval. De organisator, beveiligingsorganisatie, gemeente en politie voeren al maanden overleg over de vraag hoe alles in goede banen te leiden. Maar de recente aanslagen in Orlando, Nice en Duitsland maken het veiligheidsvraagstuk toch net weer even wat urgenter.
"Al sinds jaar en dag fouilleren en controleren we steekproefsgewijs. Dat vinden mensen ook fijn, het geeft een veilig gevoel. Het Zomercarnaval is een groot evenement, dus natuurlijk maken we altijd risicoanalyses. In het kader van de voorvallen van de laatste weken voelen mensen zich toch wat onzekerder. Dat begrijpen wij. Dus laten we zorgen dat we met z'n allen een goed gevoel hebben. Natuurlijk ben ik verantwoordelijk. Maar we maken het feest met z'n allen, dus we kunnen ook gemeenschappelijk alert zijn en daarover open communiceren."
Meer inzicht
Bij het vormgeven van analyses en adviezen werkt Dutrieux al jaren samen met de beveiligingsorganisatie Crowd Support. "We beveiligen duizenden evenementen per jaar", zegt directeur Mari van Dorst. "Ze zijn verschillend in aard en omvang. We houden ons veel bezig met grootschalige of complexe evenementen, die door aard of omvang een bijzonder risicoprofiel hebben."
Van Dorst ziet de laatste jaren niet zozeer een toegenomen vraag naar beveiligers, maar wel dat de sector sterk is geprofessionaliseerd. "Er is meer inzicht gekomen hoe private en publieke organisaties elkaar bij evenementen kunnen aanvullen. Wij doen veel meer dan alleen het inzetten van beveiligingsmedewerkers. Op basis van onze ervaringen adviseren we organisaties en gemeenten ook over de koers."
Het is niet zo dat beveiligers in de loop der jaren meer bevoegdheden hebben gekregen. "Beveiligers beschermen het evenement tegen onveiligheden, maar moeten dat doen zonder dwangmiddelen. In sommige gevallen mogen zij fouilleren, tassen doorzoeken en ID's controleren. Daarnaast mag de beveiliger, net als ieder ander, iemand aanhouden bij het ontdekken van een strafbare gedraging."
Voorheen stonden we nooit in direct contact met de politie. Nu wel.
De lijnen tussen beveiliging en politie zijn kort, opdat er snel kan worden geschakeld als dat nodig is. Erik van der Zanden, directeur van Promeon Security, heeft die samenwerking tussen alle betrokken partijen steeds intensiever zien worden. Recente aanslagen in het buitenland zijn daarop zeker van invloed, meent hij. Zijn bedrijf was een van de bedrijven waarmee de gemeente Tilburg samenwerkte om Roze Maandag goed te laten verlopen.
Die samenwerking was er dit jaar voor de derde keer. "Voorheen stonden we nooit in direct contact met de politie. Nu wel. En in het voortraject wordt geëist dat de beveiligende partij bij overleggen aanschuift." Ook volgens Van der Zanden is de sector professioneler geworden: "Er is meer waardering gekomen voor ons werk."
De voorzitter van de Stichting Roze Maandag blikt terug op een geslaagde editie, waar veiligheid weliswaar in het achterhoofd een rol speelde maar waar het feest "als altijd" de boventoon voerde. "Natuurlijk stond het thema veiligheid dit jaar hoger geagendeerd dan andere jaren. Ook al was het risico niet groter, gezien de gebeurtenissen in het buitenland is het toch een issue", zegt Rona van der Heijden.
'Geen enkel moment onveilig'
De stichting ging alleen over de inhoud van de dag. Alle veiligheidsmaatregelen werden genomen door de gemeente. De organisatie heeft dus niet overwogen om mensen te vragen hun rugzak thuis te laten.
Maar de organisatie zag veel blauw op straat en ook de onzichtbare beveiliging gaf een goed gevoel. "De veiligheid heeft ons beziggehouden tot de dag zelf, maar we konden het laten gaan toen het feest begon. Het animo en de sfeer waren hetzelfde als andere jaren. Als je dat voelt, ben je verder echt gericht op het feestje. We hebben ons geen enkel moment onveilig gevoeld."
"Eendrachtig een cultureel feest realiseren waaraan eenieder met trots deelneemt en waarover nog lang gesproken zal worden", noemt Dutrieux het doel van het Zomercarnaval. De 31ste Rotterdamse Straatparade start om 13.00 uur op de Blaak. Vorig jaar maakten extreme weersomstandigheden dat het festijn werd afgelast. "De dansers en carnavalsgroepen staan te trappelen. We gaan er een prachtige afsluiting van maken."