'Sommige mannen verlaten hun vrouw voor nepprofielen'
"Sommige mensen gaan er echt heel erg in op", vertelt een voormalige medewerker van een datingsite met valse profielen. Klanten worden daar maanden aan het lijntje gehouden en geven veel geld uit om te chatten met vrouwen die eigenlijk helemaal niet bestaan. De profielen op de datingsites worden aangestuurd door medewerkers, terwijl de klanten denken dat ze op een date afkoersen.
Afgelopen weekend bracht de NOS meerdere bedrijven in kaart die als verdienmodel hebben om mannen op datingsites aan de praat te houden terwijl ze 60 cent à 1 euro per bericht betalen. Naar aanleiding van dat verhaal deden verschillende voormalige medewerkers van dergelijke chatsites een boekje open tegenover de NOS. Ze zeggen te zijn gestopt uit schuldgevoel tegenover de chatters, maar ook vanwege de bescheiden verdiensten. Allen willen ze anoniem blijven.
Sommige mensen chatten al maanden, vertellen ze, en ze vragen zich af wanneer het eindelijk eens tot een afspraak komt. "Mannen willen hun droomvrouw nu weleens ontmoeten, zeggen ze dan. Ze klagen dat ze honderden euro's, en incidenteel zelfs duizenden euro's hebben uitgegeven", zegt een van hen.
Chatters zijn meestal wat ouder. "Je moet denken aan mensen op leeftijd - in de zestig, weduwnaren, op zoek naar een nieuwe partner." Gebruikers ontwikkelen soms ook echt gevoelens voor de valse profielen. "Ze verlaten hun vrouw, of ze boeken een vakantie."
"Mensen delen heel persoonlijke verhalen", vertelt een voormalige medewerker van een andere 'datingsite'. "Maar ze hebben geen idee hoeveel mensen het lezen." Aan de achterkant van de website gaan achter een profiel meerdere medewerkers schuil, die elkaar aflossen. "Mannen denken het in vertrouwen met één persoon te bespreken", aldus een andere voormalige medewerker.
Dat is dus niet zo. Niet alleen kan er op elk moment een andere medewerker aanschuiven om het gesprek voort te zetten, ook controleren leidinggevenden de kwaliteit van de gesprekken. Hoe vaak dat gebeurt, is onduidelijk.
De medewerkers houden gedetailleerde logboeken bij over wat iemand heeft gezegd, zodat andere medewerkers daar rekening mee kunnen houden zonder gesprekken terug te hoeven lezen. Het gaat onder meer om gegevens als woonplaats, iemands werk en hobby's, maar ook om gegevens over iemands medische toestand of seksuele voorkeuren.
"Jongere gebruikers hebben vrij snel door dat het niet in de haak is", aldus een medewerker. "Maar een weduwnaar geeft met gemak 2000 euro uit", zegt hij. Zelfs als mensen aangeven dat ze geen geld meer hebben gaat het chatten door. "Als een klant een berichtje stuurt, moet je altijd antwoorden", zegt hij. Elk bericht moet bovendien een vraag bevatten - op die manier blijven mensen chatten.
Daten is verboden
Eén ding staat vast: het laatste waar de gesprekken toe moeten leiden, is een date. "Daten is onder alle omstandigheden verboden", zo is te lezen in de handleiding voor medewerkers van een van de bedrijven. In plaats daarvan moeten klanten aan het lijntje worden gehouden. "Probeer je bericht zo te laten prikkelen dat de klant het daten vergeet!"
Ook blijkt uit de handleiding van een van de bedrijven, Operating4u, dat het de bedoeling is om mensen om de tuin te leiden. "Bedenk dat klanten aannemen dat je zelf ook betaalt voor het sturen van berichten en dus geen hele korte berichten verwachten", schrijft het bedrijf.
Het eerste bericht dat de datingsites naar een klant sturen wordt een 'poke' genoemd. "Deze berichten gaan naar meerdere klanten", aldus de handleiding van Operatormatch. "Soms zijn deze pokes gericht op dates. Laat je daardoor niet uit het veld slaan! Dat is soms de enige manier om de klant te prikkelen om te reageren."
Medewerkers wordt aangemoedigd om een band op te bouwen met klanten, zodat ze langer aan het chatten blijven. "Reageer betrokken wanneer een klant een emotioneel verhaal stuurt", is te lezen in de handleiding. En in een andere handleiding, van het bedrijf Zubar: "Reageer met interesse, je speelt een personage dat op zoek is naar een leuk contact dat kan uitgroeien tot meer".
Naaktfoto's
Uit de handleidingen blijkt ook hoe de bedrijven omgaan met foto's die klanten naar de fictieve personages sturen. "Reageer positief en enthousiast en geef hem complimenten", staat in de handleiding van Operating4u. Het gaat daarbij onder meer om naaktfoto's, blijkt uit de handleiding van Operatormatch.
Hoeveel medewerkers toegang hebben tot de naaktfoto's van chatters, is onduidelijk. Duidelijk is wel dat werknemers een beschrijving van de foto moeten achterlaten voor collega's. Soms staan er standaardfoto's klaar die medewerkers kunnen terugsturen naar gebruikers van de site.
Onderzoek
De Autoriteit Consument en Markt overweegt om een onderzoek naar de dubieuze datingsites te beginnen, laat woordvoerster Saskia Bierling weten. "Daarvoor hebben we nu nog niet genoeg informatie", zegt Bierling. "De vraag is nu of we daar ons onderzoek op moeten richten - er zijn natuurlijk heel veel consumentenproblemen."