Het Groningse dorp dat aardbevingen als een kans zag
Ze hebben ernstig te lijden gehad onder de aardbevingen als gevolg van de gaswinning, de inwoners van Onderdendam. Ongeveer 65 procent van alle huizen in het Groningse dorp raakte beschadigd. Daarom richtten de 670 inwoners samen hun blik op de toekomst.
De zware beving in 2012 voelde voor dorpsbewoner Kees Willemen "alsof er een brullende draak onder de grond zat". Willemen is een van de initiatiefnemers van de werkgroep Houd Onderdendam Overeind.
Het viel hem op dat tijdens een informatieavond in het aardbevingsgebied iedereen het alleen over zijn eigen huis had. Dat wilde men in Onderdendam anders doen. "We besloten te kijken wat het voor het dorp in z'n geheel betekende."
Het voelde alsof er een brullende draak onder de grond zat.
Er werd een enquête verspreid onder 360 huishoudens. De meeste formulieren kwamen met naam en adres ingevuld terug. Dat was veelzeggend: mensen wilden dat hún ideeën gehoord werden. Bijvoorbeeld de wens om het in de toekomst zonder gas te doen.
Zonnecollectoren op de historische gebouwen bleken geen optie. Onderdendam is een oude handelsplaats op het knooppunt van vaarwegen en die sfeer wil men graag behouden. Daarom werd een plan gemaakt om panelen te plaatsen op nog te bouwen duurzame schuurtjes en bij huizen, boerderijen en graslanden in het buitengebied.
Enkele ideeën zijn inmiddels uitgewerkt.
Inge Zwerver van de werkgroep noemt de gemeenschap van haar dorp hecht. Mensen vinden in de ellende van de schade steun bij elkaar. Wie de weg niet kent in het woud van regels rond de schadevergoedingen, kan terecht in het onlangs verbouwde dorpshuis. Daar wordt geregeld een 'aardbevingscafé' gehouden, om antwoord te geven op lastige vragen.
Er zijn ook plannen om meer toeristen te trekken. Het dorp maakt daarbij gebruik van een aantal architectonische hoogstandjes. Zo heeft Onderdendam een aantal panden in de Groningse variant van de Amsterdamse School. De voormalige gereformeerde kerk is er zo een en is opgeworpen als informatiecentrum over de bouwstijl.
Van leegstand is amper sprake in het dorp. "Men ziet hier toekomst", zegt Zwerver. "Er komen vooral mensen met jonge kinderen."
'Je gaat hier toch niet weg?'
Zorgen zijn er ook, maar van een heel andere aard. In de molen zit een restaurant. De chef behaalde met zijn kookkunsten binnen een paar jaar een Michelinster. Maar hij gaat Onderdendam verlaten. Er wordt naarstig gezocht naar een opvolger.
Het vertrek van de chef-kok is uitzonderlijk. Uit de eerder genoemde enquête bleek dat 90 procent van de inwoners er niet over peinst om te verhuizen. Of zoals Willemen het zegt: "Kijk om je heen, je gaat hier toch niet weg? Dan ben je knetter!"
