Ov-bedrijven: binnen uur van deur tot deur in Randstad

Reizigers met het openbaar vervoer in de Randstad moeten binnen een uur van deur tot deur kunnen zijn. Dat staat in de toekomstvisie die vijf ov-bedrijven vandaag presenteren. Treinen tussen de centraal stations in de vier grote steden mogen er maximaal een half uur over doen. De vaste dienstregeling wordt afgeschaft, en er komen meer lightrails, ov-fietsen, beltaxi's en deelauto’s.

NS, Qbuzz, GVB, RET en HTM pleiten voor een nieuwe aanpak omdat het wegennet en de spoorwegen aan de grenzen van hun capaciteit zitten, terwijl de mobiliteit toeneemt. Daarnaast wil de reiziger steeds meer zelf kunnen kiezen wanneer, waar en hoe hij reist. Nieuwe technologische ontwikkelingen maken dat ook mogelijk.

Lightrails

De kortere reistijd kan worden bereikt door intensievere inzet van treinen en lightrails. Dat zijn railverbindingen die sneller zijn dan een tram en lichter en goedkoper zijn dan een trein. Jaap Bierman, directeur HTM: "Het succes van RandstadRail, de lightrailverbinding tussen Rotterdam en Den Haag, toont waar de reiziger behoefte aan heeft. Geen grote, megalomane projecten, maar slimme combinaties en gericht maatwerk per regio." Er zijn al plannen voor een lightrailverbinding tussen Dordrecht en Den Haag.

Ook in stedelijke gebieden buiten de Randstad streven de ov-bedrijven naar betere verbindingen. Daar moeten stadskernen en de gebieden daaromheen binnen een half uur te verbinden zijn.

"Het plan is nodig omdat het de komende tien tot twintig jaar 20 tot 40 procent drukker wordt", licht het GVB in Amsterdam toe. "Goed ov in de rustige gebieden is dan belangrijk, want dan wordt het veel aantrekkelijker dan het nu is", zegt directeur Alexandra van Huffelen.

Investering

Buiten de Randstad willen de bedrijven meer vervoer op maat bieden. "Dikke lijnen worden dikker, dunne lijnen verdwijnen", zegt Jaap Bierman van HTM. "In rustige regio's zullen de 12 meter lange bussen met een vaste dienstregeling plaatsmaken voor persoonsgericht vervoer. Busjes op afroep bijvoorbeeld, die je ook kunt inzetten voor leerlingen- en zorgvervoer."

Van Huffelen noemt ook de komst van auto's zonder bestuurders en het uitbreiden van het aantal deelauto's en deelfietsen als het gaat om slimmere oplossingen in dunbevolkte gebieden waar nu een keer per uur een bus rijdt met bijna niemand erin. "We willen juist graag dat mensen die op het platteland wonen ook makkelijk gebruik kunnen maken van het ov."

Slimme oplossingen

Naast de bussen op afroep denkt ze aan deelauto- en deelfietssystemen "zodat het ook in dat soort gebieden makkelijk is om op een station over te stappen op een fiets bijvoorbeeld om de laatste kilometers af te leggen".

Het toekomstbestendig maken van het openbaar vervoer vergt volgens de ov-bedrijven de komende 20 jaar een jaarlijkse overheidsinvestering van 1 miljard euro. Dat is hetzelfde bedrag dat nu al elk jaar naar spoor- en stadsvervoer gaat.

"Zonder toezeggingen vanuit Den Haag wordt het moeilijk," geeft Van Huffelen toe, "maar het is hard nodig. Steden lopen vast en files kosten zo'n 800 miljoen per jaar, dat wordt alleen maar erger". Ze hoopt dat het plan wordt meegenomen in de verkiezingsprogramma's die nu worden geschreven voor de Tweede Kamerverkiezingen van volgend jaar.