Klokkenluiders achter LuxLeaks veroordeeld

In de geruchtmakende LuxLeaks-zaak zijn twee klokkenluiders in Luxemburg veroordeeld tot respectievelijk twaalf en negen maanden voorwaardelijke celstraf. De twee waren destijds medewerkers van accountantsfirma PwC. Een derde verdachte, de Franse journalist Edouard Perrin, werd vrijgesproken.

De drie werden ervan beschuldigd een grote hoeveelheid documenten met vertrouwelijke belastinggegevens van vooral multinationals naar buiten te hebben gebracht. In de documenten, die later LuxLeaks gingen heten, staat beschreven welke afspraken zijn gemaakt met de Luxemburgse overheid over hoe en in welk land belasting moet worden betaald.

Tegen het drietal was tot achttien maanden celstraf en een boete van 1,25 miljoen euro geëist. Hoewel de straffen veel lager uitvallen, zijn de reacties op de uitspraak op sociale media vernietigend. Er heerst met name woede en verontwaardiging over het feit dat klokkenluiders worden veroordeeld, maar dat betrokken multinationals als Pepsi, Amazon en IKEA niet eens voor een rechter hoeven te verschijnen.

Blootleggen

De twee veroordeelde mannen, Antoine Deltour en Raphaël Halet, ontkenden van begin af aan dat zij de wet hadden overtreden en stelden dat zij slechts illegale afspraken blootlegden.

Een consortium van onderzoeksjournalisten gebruikte de LuxLeaks-documenten in 2014 om bloot te leggen hoe grote multinationals belasting ontwijken. In Nederland werkten Nieuwsuur en dagblad Trouw mee aan het onderzoek.

De bedrijven tuigden met hulp van accountants en adviesbureaus constructies op in verschillende landen. In de artikelen over de LuxLeaks werd voor het eerst uit de doeken gedaan hoe grote multinationals afspraken maken met belastingdiensten. De bewuste bedrijven en de Luxemburgse overheid hebben altijd ontkend dat er regels zijn overtreden.

De constructies die zij hanteerden zijn op zichzelf legaal, al heeft de Europese Commissie hierover eerder wel ontstemd gereageerd vanwege "het marktverstorende karakter" ervan.