'Vluchtelingen moeten weten wat we op 4 mei herdenken'

Het Comité 4 en 5 mei heeft het Centraal Orgaan opvang asielzoekers gevraagd om alle mensen in asielzoekerscentra te informeren over de Dodenherdenking vanavond. Voorzitter van het comité Gerdi Verbeet wil dat ook asielzoekers weten wat tijdens de Dodenherdenking gebeurt en wat wordt herdacht.

"Dit zijn belangrijke momenten voor veel Nederlanders", zegt Verbeet. "Hier moet respect voor zijn." Bovendien is het een kans om vluchtelingen kennis te laten maken met een belangrijk onderdeel van de Nederlandse samenleving.

Respect

Dit is ook het antwoord van Verbeet op een actie op Facebook en Twitter met hashtag #geen4meivoormij. Christa Noella kreeg veel aandacht voor haar bericht op Facebook en Twitter.

Noella vindt dat de Dodenherdenking zijn waarde heeft verloren: "Voor mij heeft 4 mei geen zin wanneer we het opkomende fascisme en de moslimhaat in Nederland zijn gang laten gaan."

Verbeet snapt het gevoel van Noella en de comitévoorzitter wil graag in gesprek met haar over de dingen waar ze tegen ageert. "Dat moeten we iedere dag doen. Maar op 4 mei staan we expliciet stil bij alle mensen die hun leven hebben verloren om ons te bevrijden, bij de Holocaust, in de Jappenkampen of bij de aanleg van de Birmaspoorlijn."

Op Bevrijdingsdag en alle andere dagen van het jaar kan gesproken worden over de onderwerpen die Noella noemt. Maar bij de Dodenherdenking gaat het om respect te tonen voor de mensen die hun leven hebben verloren, zegt Verbeet.

Als je niet weet wat je herdenkt, herdenk je niets

Columnist Arnon Grunberg schreef vanochtend in de Volkskrant dat herdenkingen hun waarde verliezen als de mensen niet meer weten wat herdacht wordt. Verbeet is het helemaal eens met Grunberg. Ze pleit daarom voor goede voorlichting en geschiedenisonderwijs op scholen, maar ook aan nieuwe Nederlanders en asielzoekers.

Kinderen in groep 7 van de basisschool krijgen nu een zogenoemd '4 & 5 mei denkboek' over de Tweede Wereldoorlog, zodat de kinderen leren wat Nederland herdenkt op 4 mei en viert op 5 mei.

Verankeren

Verbeet wil dat er ook zo'n boek komt voor alle nieuwe landgenoten. Het is voor de integratie essentieel. Ook vluchtelingen die in Nederland blijven, moeten weten wat er is gebeurd, hoe het is begonnen in nazi-Duitsland en wat we herdenken.

Die kennis moet worden verankerd bij de nieuwe generaties en nieuwe landgenoten, anders weten ze niet wat we herdenken bij de Dodenherdenking en wat we vieren op Bevrijdingsdag.

Eerste keer

Vanavond is een bijzondere Dodenherdenking voor oud-Kamervoorzitter Gerdi Verbeet. Ze is namelijk voor het eerst als voorzitter van het Comité 4 en 5 mei verantwoordelijk.

Het is een dag waar het hele comité naartoe leeft, maar Dodenherdenking leeft ook in het land, merkt Verbeet. Veel mensen zijn geïnteresseerd en leven mee. Toch is het belangrijk om na te denken over de inhoud en de beste manier om te herdenken.

Het comité heeft daarom vorig jaar besloten dat de Dodenherdenking persoonlijker moet worden, als antwoord op vragen uit de samenleving. Dat zal gebeuren door nabestaanden te laten vertellen over wat hun ouders is overkomen in de oorlog en de gevolgen.