Van Zweden in rijtje 'geweldige maestro's'
Het is een benoeming van jewelste: Jaap van Zweden wordt chef-dirigent van het New York Philharmonic, een van de oudste en meest prestigieuze orkesten ter wereld. Wouter den Hond, de manager van het Radio Filharmonisch Orkest, kent Van Zweden al jaren en kijkt er niet van op. "Hij kan een geweldige eerste indruk maken."
Van Zweden treedt in New York in de voetsporen van Leonard Bernstein, Kurt Masur en de Nederlander Willem Mengelberg. Die had het orkest van 1921 tot 1930 onder zijn hoede. "De meeste fantastische maestro's zijn chef-dirigent geweest van het New York Philarmonic", zegt Den Hond in NPO Radio 1-programma Nieuws en Co. "Het is een zeer vooraanstaande positie."
In de Verenigde Staten wordt Van Zweden getypeerd als een veeleisende dirigent. Den Hond beaamt dat. "Het is ook zijn grote kwaliteit. Hij geeft nooit op, wil altijd het maximale uit een orkest halen." De orkestmanager maakt de vergelijking met een schilder. "Als in het schilderwerk nog een druipertje zit dat niemand ziet, stoort hem dat toch. Zo is Van Zweden ook. Hij wil een concert zonder druipers."
En dat lukt bijna altijd. New York is dan ook niet de eerste grote benoeming voor Van Zweden. Hij is nu al chef-dirigent in Dallas en Hongkong en dirigeert soms ook losse concerten, zoals hier met het Radio Filharmonisch Orkest van Den Hond. "Wij kennen Jaap. Hij kan heel overrompelend en innemend zijn en een geweldige eerste indruk maken. Dat heeft tot dit mooie resultaat geleid."
'Wendbaar hout'
Het New York Philharmonic Orchestra wordt gezien als een van de belangrijkste symfonie-orkesten in de wereld. Het orkest is niet geheel nieuw voor de Nederlander. Van Zweden dirigeerde er al meerdere programma's. Vanaf 2018, als zijn termijn als chef-dirigent ingaat, staat hij zeker twaalf weken per jaar voor de New Yorkse musici.
Het orkest produceert een bijzondere klank, zegt Den Hond, die zelf een keer in New York ging kijken. Als kenner noemt hij de NYP-klank "een sterk strijkersgeluid, met fenomenaal koper en zeer wendbaar hout." Wat zoveel wil zeggen als: alle instrumenten klinken bijzonder.
Ondanks al het internationale succes staat Van Zweden een enkele keer ook als ere-dirigent voor het Radio Filharmonisch Orkest. Den Hond gaat er alles aan doen om hem voor het Hilversumse orkest te behouden. "Ik weet zeker dat als zijn agenda het toelaat, hij heel graag komt."
