Spannend uurtje voor de kandidaat-Kamervoorzitters

Om 18.55 uur zijn de stemrondes begonnen voor de verkiezing van een nieuwe voorzitter van de Tweede Kamer. De fracties hebben allerlei vragen gesteld aan de vier kandidaten. Dat zijn Arib (PvdA), Bosma (PVV), Elias (VVD) en Van Toorenburg (CDA).

Van Toorenburg belooft op te komen voor kleine fracties en een onpartijdig voorzitter te zijn. Ze zegt dat haar verleden in het gevangeniswezen haar heeft geleerd om op te komen voor mensen waar ze het niet per se mee eens is. "Dat vind ik leuk. Dat past bij me."

Lastpak

Een klacht van de Kamer is dat het kabinet regelmatig laat en onvolledig Kamervragen beantwoordt. Arib zegt dat zij zich daar ook aan ergert. "Ik ben een lastpak, dat kan mijn fractievoorzitter Diederik Samsom beamen. En ik zal ook hierover een lastpak zijn."

Ton Elias wil de Kamerdebatten korter en levendiger maken. Maar hij zal terughoudend zijn bij ruw taalgebruik. "De vrijheid van meningsuiting staat voorop. Als een fractie ervoor kiest een bepaald woord te gebruiken dan zeg ik er mogelijk wat van maar ik zal niet snel iemand de mond snoeren of laten verwijderen. Dat is echt een paardenmiddel."

Martin Bosma kreeg regelmatig de lachers op zijn hand omdat hij in zijn toespraak de ene grap na de andere had verwerkt. Bosma is al zes jaar ondervoorzitter. “De man met de hamer”, zoals hij zelf zegt. Ook Bosma belooft kortere debatten. "Er staat nergens geschreven dat debatten tot diep in de nacht moeten duren."

Vier keer niets

De fractie Bontes/Van Klaveren gaat helemaal niet stemmen. Kamerlid Bontes was daar duidelijk over: “Er hebben zich vier kandidaten gemeld maar het is eigenlijk vier keer niets. Op onze stem hoeven jullie niet te rekenen.” Ook GroenLinksleider Klaver komt niet stemmen, hij is net vader geworden.

Er wordt anoniem, met briefjes gestemd. Kamerleden mogen in de eerste rondes ook op Kamerleden stemmen die geen kandidaat zijn. De stem is dan geldig. Stemt een Kamerlid op Donald Duck of een minister, dan is de stem ongeldig.

Vier stemrondes

Als in de eerste ronde geen van de vier kandidaten een absolute meerderheid van stemmen haalt, komt er een tweede ronde. Die ronde is gelijk aan de eerste: er kan op alle vier de kandidaten en de andere 146 Kamerleden worden gestemd.

Levert de tweede ronde nog geen duidelijke winnaar op, dan volgt een derde ronde met de twee kandidaten die de meeste stemmen kregen. Mits er alleen op de vier officiële kandidaten is gestemd, anders volgt er nog een ronde.

Als de twee kandidaten in de derde ronde evenveel stemmen halen en dat gebeurt opnieuw in de vierde ronde, dan beslist het lot. Er wordt dan een stembriefje uit de stembus getrokken. De persoon die daarop wordt genoemd, wordt de nieuwe Kamervoorzitter. Dat gebeurde voor het laatst in 1868. De stemming zou dus wel een tijdje kunnen duren.

Van Miltenburg

Er moet een nieuwe Kamervoorzitter komen, omdat Anouchka van Miltenburg op 12 december opstapte. Aanleiding was het rapport over de Teeven-deal. Daaruit bleek dat de voorzitter van de Tweede Kamer niet goed was omgegaan met informatie van een klokkenluider.

De verkiezing is te volgen via het liveblog op nos.nl en op NPO Politiek.