Indiëgangers wachten tevergeefs op Nederlands excuus

Geschreven door verslaggever Marjolein Hogervorst

"Ik verwacht van de Nederlandse overheid iets van sorry", zegt Piet Rosier die bijna 70 jaar geleden na de Tweede Wereldoorlog naar Nederland kwam. Het doet hem nog steeds pijn dat er zo weinig aandacht voor de oorlog in Indië was en is.

"Het kan heel eenvoudig zijn, alleen maar sorry. En ik verwacht toch een kleine financiële tegemoetkoming, zodat ik toch het idee heb dat er iets wordt gedaan."

Premier Rutte zei vandaag dat hij niet van plan is om tijdens de herdenking morgen excuses te maken namens de Nederlandse overheid.

Rosier was 11 jaar toen hij naar het jongenskamp werd gestuurd. Dat was volgens de Japanners, die toen het land bezetten, een goede leeftijd om te beginnen met werken.

"Ik werd van mijn moeder weggerukt en we moesten veldwerk verrichten in een buitenwijk." Drie jaar werkte hij in de brandende zon. Hij en z'n medegevangenen moesten bomen kappen. "Dat was toch wel heel pittig en er was heel weinig voeding in het kamp."

Weinig aandacht

In Nederlands-Indië beleefden ze onder de Japanse bezetting een hele andere Tweede Wereldoorlog dan hier in Nederland. Destijds woonden er zo'n 300.000 Nederlanders in Indië. Meestal werkten ze daar als ambtenaar voor de Nederlandse overheid of als werknemer van een Nederlands bedrijf.

Na de oorlog trokken velen terug naar Nederland, waar ze weinig aandacht voor hun leed kregen. "Ik had een dak boven mijn hoofd, maar je moet niet vragen hoe. Het was een kamer van ongeveer vier bij vijf meter en op de zolder hadden we een hok om in te slapen. En er was geen rooie cent."

Achterstallig loon werd destijds niet door de overheid uitbetaald en ook kwam er geen compensatie voor alles wat ze door de oorlog en hun vlucht naar Nederland achter moesten laten.

Boek dicht

De herdenking van morgen zou volgens Rosier een goede gelegenheid zijn voor de compensatie, omdat de premier en de koning daarbij aanwezig zijn. "De kring van overlevers wordt almaar kleiner en kleiner. En dan denk ik: ja, laat ze dan op het laatste moment nog een gebaar maken. Dan kan het boek dicht."

Van de 300.000 Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Indië woonden, zijn er nog ongeveer 50.000 in leven.