'Hijsplan Alphen had niet goedgekeurd mogen worden'
Hoe kon het gisteren zo misgaan bij het hijskarwei in Alphen aan den Rijn? Specialisten zeggen dat er grote fouten zijn gemaakt.
"De uitvoering deugde op geen enkel front", zegt de gepensioneerde kraanexpert Richard Krabbendam. Jan Zwagerman van het gelijknamige hijsbedrijf zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat alle betrokkenen hadden moeten zeggen dat het zo niet kon. Zwagerman dong zelf ook mee naar het project, maar kreeg de opdracht niet.
Naar de mening van Krabbendam zijn bizarre beslissingen genomen. "Dit was op deze manier eigenlijk gedoemd te mislukken."
Geen uitzondering
De cruciale fout was volgens Zwagerman dat de gebruikte bouwkranen niet geschikt waren voor plaatsing op pontons. "Men is uitgegaan van een stabiele ondergrond, maar voor kranen op pontons gelden andere maatstaven. Deze kranen zijn stuurloos zodra de ondergrond niet meer waterpas is. De machinist kan de kraan dan niet meer corrigeren."
De opdrachtgever had het hijsplan nooit mogen goedkeuren, zegt Zwagerman. Los daarvan had iedereen, van aannemer tot machinisten, 'nee' moeten zeggen, omdat de gekozen aanpak onverantwoord was.
Ook hoogleraar Staalconstructies Frans Bijlaard van de TU Delft, zegt dat er zaken zijn misgegaan die niet hadden gemogen. "Er is op z'n minst geen rekening gehouden met de mogelijkheid dat het fout kon gaan. Anders waren de huizen wel ontruimd toen met het karwei werd begonnen. Nu dat niet is gebeurd, zijn bewoners aan de dood ontsnapt."
Volgens Zwagerman zijn de fouten in Alphen aan den Rijn geen uitzondering. Hij wijt dat aan de financiële situatie in de bedrijfstak. "Door een tekort aan opdrachten worden machines ingezet op een manier die niet kan."
Cabine
Kraanmachinist Sjaak Blonk zegt ook dat het vaak misgaat en nog vaker bijna mis. "Maar dan gaat het om ongelukken op het land en niet met kranen op pontons. Juist bij klussen gaat niet niet vaak verkeerd, want hiervoor worden plannen gemaakt die met alle mogelijkheden rekening houden."
De afgelopen twintig jaar zijn in Nederland drie mensen omgekomen door vallende bouwkranen. In 1995 werd een bouwvakker gedood bij een ongeluk in Heerhugowaard. In Rotterdam brak in 2008 het bovenste deel van een kraan af. De machinist sprong uit zijn cabine, maar overleefde het niet. In 2011 kantelde een bouwkraan in Heerde, waarbij een bouwvakker omkwam.
