Verdeling migranten werd realiteit na scheepsramp
De EU gaat 32.500 bootvluchtelingen over de lidstaten verdelen. Dat zouden er eerst 40.000 zijn, maar dat aantal is omlaag gegaan omdat veel landen er geen nieuwe asielzoekers bij willen. Vooral landen als Oostenrijk, Hongarije en Polen zouden kritisch zijn. Hoe zijn de EU-landen tot dit besluit gekomen?
Dagelijks maken honderden, soms duizenden asielzoekers de gevaarlijke overtocht over de Middellandse Zee. Alleen al de afgelopen zes maanden waren dat er ruim 137.000, blijkt uit cijfers van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR.
Dat aantal zal alleen nog maar toenemen, verwacht de organisatie. Ook vandaag werden ongeveer 600 migranten door de Italiaanse marine van zee gehaald.
Op de politieke kaart
Dat de oversteek niet zonder gevaar is, bleek toen half april een boot met zo'n 700 vluchtelingen aan boord kapseisde. Honderden mannen, vrouwen en kinderen verdronken op enkele tientallen kilometers uit de kust van Libië. Het was de zoveelste scheepsramp met een vluchtelingenboot op de Middellandse Zee.
Het drama zette het vluchtelingenprobleem hoog op de politieke agenda in Brussel. Er kwam een extra EU-top, waar werd besloten het budget voor de reddingsmissie Triton op de Middellandse Zee te verdrievoudigen. Ook kreeg Triton meer materieel tot zijn beschikking, waaronder schepen en helikopters. Een Nederlands kustwachtvliegtuig vloog een paar weken langer boven het gebied.
De regeringsleiders werden het nog niet eens over de verspreiding van vluchtelingen over Europa. Een aantal landen wilde geen toezeggingen doen over het aantal migranten dat ze wilden opvangen. Op de top werd wel afgesproken dat de EU zoveel mogelijk boten van mensensmokkelaars wil vernietigen.
Grootste plannen
Eind mei eiste de Europese Commissie dat de lidstaten in twee jaar tijd 40.000 bootvluchtelingen moeten herverdelen. Die verdeling zou tot stand komen via een verdeelsleutel.
Voor Nederland kwam het aantal op 2047. De plannen moeten ervoor zorgen dat Italië en Griekenland, waar de meeste bootvluchtelingen binnenkomen, worden geholpen.
Veel kritiek
De plannen konden rekenen op forse kritiek van veel EU-landen, wat ook duidelijk werd tijdens een overleg eind juni. Tot diep in de nacht discussieerden EU-leiders over het vluchtelingenprobleem, maar grote besluiten werden niet genomen.
Wel gaven alle lidstaten aan vrijwillig mee te willen werken aan de opvang van 60.000 vluchtelingen, van wie 40.000 uit Griekenland en Italië. Het plan van de Europese Commissie om landen daartoe te verplichten sneuvelde. Het aantal is vandaag dus verlaagd naar 32.500.
Meer controle
Nederland zal de eerder beloofde 2047 bootvluchtelingen wel opnemen. Maar Griekenland en Italië moeten dan wel de grenscontroles en het registratiesysteem verbeteren.
Toch moet nog blijken of dat een oplossing voor het probleem is, zegt correspondent Joris van Poppel. "Het is maar de vraag of vluchtelingen zich echt laten tegenhouden door een registratiesysteem en of Italië ze kan tegenhouden bij de grens."
