Onvrede groeit in PvdA door nederlagen
Het gist in de Partij van de Arbeid. Na drie opeenvolgende verkiezingsnederlagen, waarbij de partij het ene na het andere laagterecord boekte, begint bij een aantal leden het geduld op te raken met de door de partijtop ingezette koers.
De onvrede in de PvdA ligt voor het oprapen. Onlangs pleitte senator Adri Duivesteijn voor een onafhankelijk onderzoek naar de oorzaken van de nederlagen. De PvdA-werkgroep Huurders schrijft in haar meest recente nieuwsbrief van 25 maart: "De enige partij die consistent en geloofwaardig opkomt voor huurders, is de SP. Na de recente verkiezingsuitslagen is het de hoogste tijd om deze pijnlijke waarheid eens hardop te uiten."
Nu ligt er ook het politieke manifest Met vertrouwen linksom van enkele ongeruste leden die vinden dat de PvdA zich aan de VVD heeft uitgeleverd.
Komende zaterdag houdt de partij een soort mini-congres om de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen te evalueren, de Politieke Ledenraad. Het gespreksonderwerp is "Wat ging er goed en wat kan er beter?"
Harde noten kraken
Volgens de auteurs van het manifest (voorzitter Gerard Bosman van de afdeling Ridderkerk en congresafgevaardigde Dick Kalkman uit Alphen aan den Rijn) schort het de PvdA aan geloofwaardigheid. "Soms moeten er harde noten gekraakt worden over verkeerde keuzes. Die tijd is nu gekomen", schrijven ze.
Het economisch herstel is echter zo pril als het voorjaar. Het lijkt korte-rokjes-weer, maar voor je het weet heb je blaasontsteking.
"De coalitie met de VVD is te onvoldragen tot stand gekomen, met een te neoliberaal beleid, met een regeerakkoord waarin te veel zaken zijn uitgeruild en waarin compromissen inhoudelijk onvoldoende bleken te beargumenteren. Het mooipraten en de ontkenning van de problemen drukt zwaar op onze partij."
"Het kabinet riep al toen het meteorologisch nog hartje winter was: 'Het is lente, de zon breekt door, wij geloven er weer een beetje in, eindelijk gaat het economisch gezien weer een tikje beter'. Het economisch herstel is echter zo pril als het voorjaar. Het lijkt korte-rokjes-weer, maar voor je het weet heb je blaasontsteking."
Bekende partijgenoten
Weinig vertrouwen kortom in de samenwerking met de VVD in het manifest. Saillant detail overigens: Bosman en Kalkman bedanken een aantal bekende partijgenoten die "ons op persoonlijke titel steunen en/of hun zeer gewaardeerde inhoudelijke bijdrage geleverd hebben". Onder de mensen die worden bedankt zijn de Tweede Kamerleden Lutz Jacobi en Mei Li Vos en partij-ideoloog Rene Cuperus.
Het pleidooi voor een linksere koers dat uit het manifest spreekt, niet alleen in woorden maar ook in daden, is bij een aantal PvdA-afdelingen neergedaald als manna uit de hemel. Daar worden nu moties voorbereid in de geest van het manifest voor de ledenraad van zaterdag, om de partijtop bij te sturen.
Steun voor de critici?
Onduidelijk is nog hoeveel steun de critici zaterdag krijgen. De auteurs van het manifest zijn in elk geval niet uit op een kabinetsbreuk of een wisseling van het partijleiderschap. "Het recente verleden heeft geleerd dat een wisseling van politieke leiders (Melkert, Bos, Cohen, Samsom) zonder een fundamenteel debat over de koers en over de theorie en de praktijk ons niet structureel verder helpt."
"Voorop staat dat de inhoud van onze inzet anders kan en anders moet", concluderen Bosman en Kalkman. "Onze PvdA moet niet nog beter zijn best doen, maar vooral anders zijn best doen."
Na drie historische nederlagen is het in elk geval niet verwonderlijk dat de onvrede groeit bij de PvdA. Toch is daarmee niet gezegd dat zaterdag de revolutie uitbreekt op de ledenraad: veel leden realiseren zich ook dat het electorale zelfmoord is als de PvdA nu uit het kabinet zou stappen.
Onze PvdA moet niet nog beter zijn best doen, maar vooral anders zijn best doen.