Ook schadevergoeding kinderen Zuid-Sulawesi

Kinderen van mannen die tussen 1945 en 1949 in Nederlands-Indië door het Nederlandse leger zijn geëxecuteerd hebben recht op een aparte schadevergoeding. Nederland heeft ten onrechte een beroep gedaan op verjaring, heeft de rechtbank in Den Haag bepaald in een tussenvonnis.

Vijf kinderen van mannen die tijdens de politionele acties op Zuid-Sulawesi (destijds Celebes) standrechtelijk zijn doodgeschoten hadden de zaak aangespannen. Zij vinden dat ze net als weduwen van de slachtoffers recht hebben op een financiële compensatie. Nederland heeft dat tot nu toe geweigerd.

Volgens de rechtbank is de Staat aansprakelijk voor de onrechtmatige executies tijdens de zuiveringsacties. De rechtbank buigt zich later over de hoogte van de schadevergoedingen en wie daarvoor in aanmerking komen.

Onderzoek

Van de vijf kinderen staat overigens nog niet officieel vast dat hun vader inderdaad is doodgeschoten. Een deskundige die door de rechtbank wordt aangewezen zal dit verder moeten onderzoeken.

In 2013 trof Nederland een schikking met een aantal weduwen. Zij kregen per persoon een bedrag van 20.000 euro. De regeling zou gaan gelden voor alle executies in Nederlands-Indië in de jaren van de onafhankelijkheidsstrijd.

De Staat wilde kinderen van geëxecuteerde mannen echter geen schadevergoeding betalen omdat de zaken verjaard zouden zijn. Ook zou er in de regeling met de weduwen al rekening zijn gehouden met de derving van inkomsten voor het gezin en de kinderen daar dus al waren meegenomen.

Behalve over de vijf kinderen deed de rechtbank ook uitspraak over achttien weduwen die zich hadden aangemeld. Negen van hen komen in aanmerking voor een vergoeding, de nadere negen moeten officieel nog bewijzen dat hun mannen zijn vermoord.

Volgens hun advocaat gaat de staat niet coulant genoeg met de regeling voor de weduwen om. Volgens Liesbeth Zegveld wordt er eindeloos naar bewijs gevraagd.

Executies

Nederland executeerde in 1946 en 1947 duizenden mannen op Zuid-Sulawesi, in het voormalige Nederlands-Indië. Sommige kinderen van de slachtoffers zagen de executie met eigen ogen gebeuren.

In 2011 bepaalde de rechter dat Nederland een schadevergoeding van 20.000 euro moet betalen aan de nog levende weduwen van de doodgeschoten mannen in Rawagede, een dorp in West-Java waar ook executies plaatsvonden. Later werd deze regeling ook aan de weduwen van Sulawesi toegekend.

Zuiveringsactie

De zuiveringsactie in de jaren 40 vond plaats onder leiding van kapitein Westerling, die de opdracht kreeg om de openbare orde te herstellen. De executies moesten een einde maken aan de anarchie en het verzet tegen de Nederlandse kolonisator.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten "alle claims zorgvuldig af te handelen" en de uitspraak te bestuderen.