'Daders gijzeling Mali komen uit rijke beweging'

Niemand twijfelt er meer aan dat de beweging al-Mourabitoun verantwoordelijk is voor de gijzeling van gisteren in een hotel in de Malinese hoofdstad Bamako.

De terreurgroep zelf heeft de aanslag opgeëist. Al-Mourabitoun is verbonden met al-Qaida, maar het is volgens Afrika-correspondent Koert Lindijer meer dan een beweging van alleen moslim-extremisten. "Het is big business. Ze verdienen geld met smokkel van wapens en drugs en mensenhandel."

Leider van de groep is Mokhtar Belmokhtar, van wie de afgelopen jaren enkele keren werd gemeld dat hij dood was.

Belmokhtar, die in 1972 in Algerije werd geboren, begon als smokkelaar van sigaretten. 'Mr. Marlboro' voelt zich dan ook aangetrokken door de gewelddadige jihad. In Afghanistan vecht hij mee in de strijd tegen de Russen.

In 1993 keert hij terug naar zijn geboorteland waar hij zich aansluit bij islamitische groepen die strijden tegen de Algerijnse overheid.

Later stapt hij over naar terreurbewegingen in de Sahel. De 'emir van de Sahel', zoals hij zichzelf noemt, begint uiteindelijk een eigen groep die berucht wordt door de aanslag op een gasinstallatie in het zuiden van Algerije in januari 2013. Daarbij komen zeker dertig mensen om het leven.

Oorlog

In datzelfde jaar plegen jihadisten onder leiding van Belmokhtar een aanslag op een Franse uraniumfabriek in Niger. Daar vallen 25 doden. De ongrijpbare Belmokhtar wordt al meer dan twintig jaar gezocht door de VS en Algerije.

Al-Mourabitoun laat in Mali van zich horen na de komst van Franse en Nederlandse militairen in dat land. De beweging verklaart buitenlandse militairen de oorlog.

Gisteren resulteerde dat in een actie ​in het hotel in Bamako. Lindijer: "Het ging ze daarbij niet om een gijzeling, maar om zo veel mogelijk mensen te doden."

Smokkel en gijzelingen

Smokkel en handel hebben van al-Mourabitoun een rijke beweging gemaakt. "Na IS is het vermoedelijk de rijkste terreurbeweging ter wereld", zegt Lindijer. "Jaarlijks wordt in onherbergzame gebieden in de Sahara, waar de overheden nauwelijks controle hebben, voor zo'n 4 miljard dollar aan wapens en drugs gesmokkeld."

Ook gijzelingen leveren al-Mourabitoun veel geld op. Lindijer: "Daarmee hebben ze de afgelopen jaren waarschijnlijk 50 miljoen dollar binnengekregen. Ironie is dat veel geld uit Frankrijk komt, doordat de Fransen vaak heimelijk voor vrijlating van gijzelaars hebben betaald."