Woonwijk op landingsbaan en school in terminal: plan voor sluiting Rotterdam The Hague Airport

Al jaren strijdt de Bewonersgroep tegen Vliegoverlast (BTV) voor een sluiting van Rotterdam The Hague Airport. Nu hebben ze een alternatief plan laten uitwerken voor het enorme terrein, zo groot als het centrum van Rotterdam. Het vliegveld als woonwijk zou volgens hen een hoop problemen oplossen en zelfs meer geld opleveren dan de luchthaven nu in het laatje brengt.

In het kort: de alternatieve invulling van het terrein van Rotterdam The Hague Airport (RTHA) levert woningen, banen, gezondheid, waterberging en natuur op.

Het luchthaventerrein van 220 hectare is groot genoeg voor de bouw van 12.500 woningen voor 25.000 mensen. Dan is er nog voldoende ruimte voor een bos en zwemplas die ook als waterbuffer voor hoosbuien kan dienen. De vertrekhal wordt een onderwijsinstelling met campus en bestaande bedrijven kunnen blijven, goed voor 10.000 werkplekken.

Het vakantiegemak hoeft hiervoor niet opgeofferd te worden want 'Schiphol is met de trein binnen een half uur te bereiken', stelt BTV. Wel is noodzakelijk dat er minder wordt gevlogen.

Het vliegveld moet van de actiegroep dicht vanwege het lawaai en de uitstoot. Zakenvluchten, passagiers- en pleziervluchten moeten verdwijnen, maar de traumaheli mag blijven.

In 2023 kwamen er meer dan 150.000 meldingen van overlast van vliegverkeer binnen bij milieudienst DCMR. Dit aantal neemt ieder jaar toe. Volgens de GGD verstoort de herrie de nachtrust van tienduizenden mensen in de omgeving en veroorzaakt het stress. Ook heeft het vliegverkeer een negatieve invloed op de luchtkwaliteit.

Het alternatieve plan voor 'Stadskwartier Noorderbos' is uitgewerkt samen met klimaatactiegroep Urgenda en stedenbouwkundig ontwerpbureau Ziegler-Branderhorst.

Idee sneuvelde

Het vliegveld als woonwijk is niet nieuw. Dit idee is eerder besproken door de Rotterdamse gemeenteraad, maar sneuvelde omdat volgens een meerderheid een vliegveld vlak bij de stad noodzakelijk is.

Uit de stemhulp van Kieskompas tijdens de Provinciale Statenverkiezing in 2023 bleek dat 75 procent van de deelnemers wil dat het vliegveld openblijft. En dat wil ook het Rotterdamse stadsbestuur. 'Dit college heeft afgesproken dat het vliegveld openblijft. Ik focus me op het verminderen van de geluidsoverlast voor omwonenden', laat wethouder Pascal Lansink-Bastemeijer weten.

'Geen utopie'

Volgens de planmakers is het huidige plan geen utopie, en juist veel beter dan het openhouden van het vliegveld. 'Het levert huizen, waterberging en werkplekken voor de stad en regio op. Er is een tekort aan bomen in Zuid-Holland. Er zijn heel veel opgaven die je daarmee oplost.'

'En ik denk dat heel veel mensen zitten te springen om een woning. Zou je daar niet liever een mooie groene wijk hebben en een half uurtje verder reizen naar Schiphol?' zegt Marjan Minnesma van Urgenda bij Rijnmond.

Iets te kiezen

'We zeggen niet dat het moet, maar we willen een doorwrocht verhaal laten zien zodat je echt iets te kiezen hebt', vervolgt Minnesma. Een sluiting zou financieel interessanter zijn dan openhouden omdat de grondopbrengsten hoger zijn.

De provincie Zuid-Holland onderzoekt de toekomst van RTHA en alle opties liggen nog open. De uitkomsten van dit onderzoek worden pas eind 2025 verwacht.

In het plan zou in 2026 de luchthaven al dicht moeten voor een metamorfose in de komende dertig jaar. Drie vragen aan voorzitter Alfred Blokhuizen van de Bewonersgroep tegen Vliegoverlast (BTV) hoe dat voor elkaar te krijgen.

Een vereiste voor succes is: stoppen met vliegen en de auto wegdoen. Recente cijfers liegen niet: meer vakantietripjes en meer drukte op de weg. Hoe zetten we woorden om in daden?

Alfred Blokhuizen: 'We moeten gewoon minder vliegen. Stoppen is niet nodig, minder vliegen is al heel goed. Vraag je af of drie keer per jaar niet te veel van het goede is. En een weekendtrip met een vliegtuig is eigenlijk not done. Naar Londen en Luxemburg vliegen is echt onzin, dat doe je even snel met de auto of trein. En de auto? Dat gaat stilaan de goede kant op met elektrische en hybride auto's.'

Om klimaatdoelen te halen moet Schiphol krimpen. Hoe past het overplaatsen van Rotterdamse vluchten in dit plaatje?

Alfred Blokhuizen: 'Eigenlijk is het andersom. Er zijn vluchten van Schiphol overgeplaatst naar Zestienhoven. Vijftien jaar geleden waren er bijna geen vakantievluchten vanaf Rotterdam. Vliegmaatschappij Transavia heeft stilletjes ieder jaar meer vluchten naar Rotterdam verplaatst. Dus die vluchten kunnen worden teruggeplaatst. Omdat vluchten bijna nooit vol zitten, kun je ook vluchten samenvoegen.'

Provincie Zuid-Holland onderzoekt de toekomst van de luchthaven en houdt alle scenario's open. Welk verschil gaat dit plan maken?

Alfred Blokhuizen: 'De provincie kan haar voordeel doen met dit totaal doorgerekende plan dat geld oplevert. Het laat zien dat het weghalen van het vliegveld een hele reeks problemen oplost. Vele tienduizenden omwonenden worden verlost van het enorme lawaai en de forse luchtvervuiling. En er komt ruimte voor duizenden woningen, natuur, openbaar vervoer en bedrijvigheid.'

'Dit is een plan dat goed is voor iedereen. Wij gaan proberen ons plan onder de aandacht te brengen bij de beslissers. Belangrijk is dat het vliegveld uit de 'emotionele' sfeer wordt gehaald, want 'handig', 'leuk' of 'gezellig' zijn geen goede argumenten voor de overlast en gezondheidsschade. Het zakenleven maakt amper gebruik meer van het vliegveld. Dat is amper vijf procent van al het verkeer.'