Noa (22) zat zelf in de jeugdzorg, nu helpt ze anderen zoals zij

De 22-jarige Noa van Hagen heeft in haar nog jonge leven al veel meegemaakt. Ze was verslaafd, ging op haar zestiende uit huis en moest vaak verhuizen. Nu geeft ze advies aan zorgaanbieders en overheidsinstellingen over jeugdhulp. En ze heeft steunpunt Avalon opgericht, een plek waar jongeren samen kunnen komen en praten.

Haagse Noa belandt op 16-jarige leeftijd in de jeugdzorg. 'Ik heb in twee jaar veertien verschillende plekken gezien', zegt ze tegen Den Haag FM. 'Gesloten jeugdzorg, kind- en jeugdpsychiatrie, forensische zorg. Maar nergens was ik op mijn plek. Daar ben ik niet alleen in. Er zijn ontzettend veel jongeren in Den Haag, en überhaupt in Nederland, die vastlopen en mentale problemen hebben. Er is veel aanbod van zorg, maar weinig dat aansluit bij de behoeftes van jongeren. Daarom heb ik steunpunt Avalon opgericht, in Moerwijk. Een plek waar jongeren samenkomen en kunnen praten.'

Avalon is geen zorginstelling. 'Het is juist een plek waar jongeren ook normale dingen kunnen doen. Om een uur of vijf komen we samen, dan wordt er gekookt en gegeten en daarna is er een groepssessie. Tijdens zo'n sessie is er ruimte om met elkaar te praten en te vragen hoe het met ze gaat. Er heerst toch nog een taboe op praten over je mentale problemen en het is fijn om dat te kunnen doen met anderen die het snappen.

Verslaafd aan alcohol

Het steunpunt is bedoeld voor jongeren van 15 tot 25 jaar. 'Het zijn jongeren met psychosociale problemen. Bijna allemaal zijn ze onder behandeling of hebben ze trajecten doorlopen. Sommigen zitten nog in de jeugdzorg en anderen, die boven de 18 zijn, lopen bij de GGZ.' En ze komen volgens Noa uit alle hoeken van de samenleving. 'De één komt uit een arm gezin, de ander heeft een advocaat als vader.'

Noa kwam zelf in de jeugdzorg terecht omdat zij verslaafd was aan alcohol. 'Dat had natuurlijk een grote impact op mijn gezin. En omdat we als gezin al veel meegemaakt hadden en nog meemaakten, was dit te veel om samen aan te kunnen.' Noa komt dan in een woongroep van Jeugdzorg, maar omdat zij traumabehandeling en hulp bij haar verslaving nodig heeft, blijkt het erg moeilijk om de juiste plek voor haar te vinden.

Indrukwekkend moment

'In de twee jaar die volgden, ben ik van plek naar plek gestuurd. Ik kon in die tijd niet naar school en niks opbouwen', legt Noa uit. 'Behandeling kwam ook nooit van de grond: het was een soort crisismanagement. En ondertussen werd mijn gedrag steeds complexer. Ik kwam op plekken terecht die mij alleen maar meer traumatiseerden, waar ik werd bedreigd en waar sprake was van seksueel misbruik, geweld en onveiligheid. Dat vormt je als kind. Je bent niet meer soft en gevoelig, want je past je aan en leert om te overleven.'

Een paar jaar geleden pleegt een vriend van Noa uit de jeugdzorg zelfmoord. 'Dat was een indrukwekkend moment in mijn leven. Toen dacht ik bij mezelf: er moet wat gebeuren. Ik heb best wat jongeren uit mijn tijd in de jeugdzorg verloren aan zelfmoord. Jongeren met zoveel kwaliteiten en kansen. Wat gaat er mis? Hoe kan het zijn dat deze jongeren niet bereikt worden? Terwijl ze soms ook al op veertien plekken in behandeling hebben gezeten en ze zoveel professionals om zich heen hebben die verstand hebben.'

Onder hoede nemen

Dat is het moment dat Noa besluit om een eigen steunpunt op te richten. Vernoemd naar haar overleden vriend, Avalon. 'Een steunpunt speciaal voor jongeren, want ik merkte zelf dat ik me niet kon identificeren met mensen van 40 of 50 tijdens bijeenkomsten. Als jongere wil je praten over thema's als school, je ouders en je vrienden die wel uit kunnen gaan en drinken terwijl jij dat niet kan. Het was dus ook een beetje uit eigen belang, want ik had zelf ook een grote behoefte aan een plek waar ik bij paste.'

'Wat ik nu mooi vind om te zien, is dat jongeren die al wat langer naar Avalon komen, nieuwe jongeren onder hun hoede nemen', vertelt Noa. 'Eigenlijk doe ik niet zoveel, behalve het organiseren van de locatie en het aansturen van groepssessies. Het zijn de jongeren zelf die elkaar helpen en steun bieden. Zonder hen zou Avalon niet bestaan.'