Russische oud-president dreigt met bom op Den Haag: 'Heet geblaas van de toren'

Het gebeurt niet iedere dag, dat een Russische oud-president zinspeelt op een raketaanval op Den Haag. Het doelwit zou volgens Dimitri Medvedev het Internationaal Strafhof (ICC) aan de Oude Waalsdorperweg moeten zijn, omdat daar een internationaal arrestatiebevel tegen president Poetin is uitgevaardigd. Wat moet je als Hagenaar met zo'n uitspraak? We vroegen het twee experts: Bob Deen van Instituut Clingendael en Frederik Mertens van het The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS).

'Ik zat me al af te vragen wat deze uitspraak van Medvedev doet met de inwoners van Den Haag', is het eerste wat Oost-Europadeskundige Bob Deen van Instituut Clingendael zegt als hij de telefoon opneemt. 'Ik moet de hele dag voor mijn werk naar dit soort berichten uit Rusland luisteren, maar ik kan me voorstellen dat iemand die dat niet doet, schrikt van zo'n uitspraak.'

De Russische oud-president Medvedev heeft maandag op het sociale medium Telegram de strafhofrechters van het ICC gewaarschuwd 'voorzichtig naar de lucht te kijken'. 'Het is goed denkbaar dat een hypersonische raket vanaf een Russisch schip op de Noordzee wordt ingezet voor een strategisch bombardement op de rechtbank in Den Haag', schrijft Medvedev, die van 2008 tot 2012 president was van Rusland.

Tekst gaat verder onder de foto.

'Dit is heet geblaas van de toren', typeert strategisch analist Frederik Mertens van HCSS de uitspraken van Medvedev. 'Ik woon vlakbij het ICC en ik ga echt niet verhuizen', vervolgt hij. 'Natuurlijk zijn de Russen boos omdat hun president zo duidelijk wordt aangemerkt als een oorlogsmisdadiger. Maar een aanval met een raket op NAVO grondgebied, dat is niet aan de orde. Van Medvedev is dit veel geschreeuw en weinig wol'.

Ook Bob Deen, bij wie de werkplek op Instituut Clingendael een kwartiertje lopen is van het ICC, benadrukt meteen dat Hagenaars zich geen schrik hoeven te laten aanjagen door de uitspraken van Medvedev: 'Hij roept van alles en radicaliseert steeds meer. En het lastige is dat hij die titel van oud-president heeft, dat maakt zo'n uitspraak bedreigender. Want dan denken wij aan onze oud-premiers die allemaal staatslieden werden. Maar zo zit het niet met Medvedev, hij heeft geen hoge functie. Hij is op zoek naar een eigen rol, maar hij heeft geen gezag meer', legt Deen uit.

Good cop, bad cop

Beide experts zijn het erover eens dat de uitspraken van de oud-president wel een functie hebben, maar dat ze niet bedoeld zijn voor de Hagenaars. 'Dit is voor de interne bühne', zegt Frederik Mertens. 'Net als van die radicale uitspraken in van die Russische talkshows.' Dat beaamt Bob Deen: 'In die talkshows worden wel vaker extreme dingen geroepen, dat betekent niet dat dat ook gaat gebeuren.'

Maar hardliner Medvedev die dreigt met een hypersonische raket op het ICC heeft ook een functie, leggen de experts uit: 'Good cop, bad cop'. 'Medvedev roept steeds woestere dingen, zodat Poetin dat zelf niet hoeft te zeggen', zegt Mertens. 'En dan moet Poetin, vergeleken met de oud-president, ineens veel redelijker lijken', vult Deen aan. 'En tegelijkertijd vertolkt Medvedev op deze manier de mening van de Russische hardliners, zodat die ook gehoord worden. Terwijl via de officiële kanalen de uitvaardiging van het arrestatiebevel tegen Poetin werd afgedaan als een actie van een onacceptabel neptribunaal in een klein landje.'

Hoort bij Den Haag

Dat Den Haag op deze manier genoemd wordt in de retoriek tijdens een internationaal conflict, hoort een beetje bij de ambities om de internationale stad van recht en vrede te zijn. 'Dit is daar de donkere zijde van', legt Frederik Mertens van HCSS uit. 'Wanneer je hier de organisaties hebt voor recht en vrede, dan moeten de boeven ook langskomen.' Daarbij denkt hij bijvoorbeeld ook aan spionnen, zoals de Russen die in 2018 informatie wilden stelen bij het OPCW, de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens. Ook in Den Haag.

Bob Deen: 'Den Haag staat internationaal wel op de kaart. Ik was laatst op een grote conferentie in Vilnius, Litouwen, en daar stond bovenop een hoog gebouw een poster met de tekst "Poetin, Den Haag wacht op je". En ook in Oekraïne is Den Haag bekend. Daar hadden ze aan het begin van de oorlog bijvoorbeeld op een bord langs de snelweg alle plaatsnamen vervangen door "Den Haag". Met als boodschap: 'alle wegen leiden naar een rechtbank in Den Haag.'

Tekst gaat verder onder de foto.

Overigens benadrukt Bob Deen ook wel dat dit soort berichten in de media over raketten op Den Haag ontwrichtend kunnen zijn en misschien ook wel zo bedoeld zijn. 'Toen er volop werd gespeculeerd over dat Rusland misschien kernwapens zou gaan inzetten, hebben wij bij Clingendael ook wel mensen aan de deur gehad met vragen over of ze jodiumtabletten moesten nemen uit voorzorg.'

Maar de vraag of het fietspad over de Van Alkemadelaan, langs het ICC, richting Scheveningen voorlopig beter gemeden kan worden, lachen beide experts weg. 'Dat kan je rustig nemen', zegt Deen. 'Je hoeft niet om te fietsen', beaamt Mertens.