Na bijna een halve eeuw stopt eigenaar Het Gouden Hert: 'Geen toekomst meer voor kleine apotheek'

Op de pui van apotheek Het Gouden Hert aan de Amsterdamsestraatweg kleven witte A4'tjes met de tekst '50 procent korting'. Het is opheffingsuitverkoop, want na maandag sluiten de deuren. Eigenaar Louis de Wiljes heeft nog geprobeerd om een opvolger te vinden, maar tevergeefs. "De apotheek in zijn huidige vorm heeft zijn langste tijd gehad."

Achter de toonbank, waar de schappen steeds leger beginnen te raken, leidt een steile en smalle trap naar het werkkamertje van apotheker De Wiljes. Het is mooi geweest: hij gaat met pensioen. Het bureau is netjes geordend: de administratie is weggestoken in een documentenbak, de laatjes onderverdeeld in de taken die al afgestreept zijn en de taken waar de apotheker nog iets mee moet. In het midden zijn pc, daar kan De Wiljes niet meer zonder. "Vroeger gebruikten we typemachines en plakten we de etiketjes eigenhandig op het recept. De bestellingen gingen op fingerspitzengefühl, hoeveel we dachten nodig te hebben. Dat is nu allemaal geautomatiseerd."

Ruim vier decennia werkte hij op de Amsterdamsestraatweg in Utrecht. De buurt is veranderd en ook het beroep van toen is niet meer hetzelfde. "Kleine apotheken als deze zijn er steeds minder. Je hebt steeds meer volume nodig om te kunnen draaien. De tarieven worden alsmaar lager, terwijl de kosten doorstijgen."

Meer en meer moet de apotheek de wensen van de zorgverzekeraar uitvoeren. Daar is niet altijd begrip voor. "Ik hoor mijn apothekersassistenten vaak zeggen dat ze hard moeten onderhandelen aan de balie. Soms leidt dat tot heftige ruzies, waarvan ze de hele dag van de kaart zijn."

Nu bekend is dat de apotheek weggaat, komen er lieve reacties uit de buurt. "Dat is natuurlijk fijn, maar soms denk ik wel: ik had liever wat eerder een vijfsterrenreview op Google gehad", verzucht De Wiljes.

Medicijntekorten

Apothekers klagen vaker over medicijntekorten. Branchevereniging KNMP meldde vorig jaar 1514 tekorten. Vooral in Nederland is de situatie extra schrijnend, vanwege de lage prijzen die ons land hanteert. Medicijnfabrikanten leveren daarom liever aan beter betalende buurlanden.

Toch wil De Wiljes de bal niet alleen daar neerleggen. "De zorgverzekeraar heeft een hele belangrijke rol in onze maatschappij. Er gaat zo ontzettend veel geld om in de zorg. 100 miljard euro per jaar. Dat is tussen de 4000 en 5000 euro per Nederlander. Dat zijn ongelooflijke getallen. De zorgverzekeraar moet dat bedrag zo laag mogelijk zien te houden, en dat is geen gemakkelijke taak."

Yuppen

De afgelopen jaren stonden, kortom, steeds vaker in het teken van marktwerking en massaproductie. Maar ook de buurt zelf veranderde. "Toen ik hier kwam werken, in 1982, woonden hier veel gastarbeiders, Grieks en Marokkaans. Er waren veel mensen met een lage sociaal economische status." Dat is in de loop der tijd veranderd, merkt De Wiljes. "Er wonen tegenwoordig heel veel yuppen."

En dat betekent minder goede zaken. "Het geneesmiddelengebruik onder mensen met een hoge sociale economische status is een stuk lager. Ze leven gezonder, zijn minder vaak ziek en hebben dus ook minder medicijnen nodig. Dat maakt het bedrijf minder succesvol. Wel een beetje cynisch hè?"

Online farmaceut

Wat er met het pand gaat gebeuren is nog niet duidelijk. Er zit een winkelbestemming op, De Wiljes is zelf eigenaar. Wat in ieder geval zeker is: een nieuwe apotheek komt er niet. "Ik heb geprobeerd de apotheek te verkopen aan buurtapotheken, maar ze vonden het te riskant, vanwege het kleine formaat."

Zijn clientèle heeft hij daarom doorgestuurd naar de Nationale Apotheek, een online farmaceut. Het doet de bijna-gepensioneerde apotheker geen pijn. "Dat is gewoon de nieuwe tijd hoor. Je bestelt de medicijnen per app, de yuppen die hier wonen vinden dat heerlijk. En de mensen die toch graag iemand willen spreken, kunnen bellen. Dat geeft ook veel meer privacy dan dat je hier bijvoorbeeld hebt."

Is de conclusie dat de fysieke apotheek zijn langste tijd heeft gehad? De Wiljes hoeft er niet lang over na te denken. "Ik vind van wel. Sterker nog: ik ben zelf ook naar de online apotheek overgegaan."