Biljarten als therapie: 'Moet je met mijn parkinson-handen eens proberen'

Alsof er lijm onder je schoenen zit. Zo voelt het voor veel deelnemers van dit toernooi aan de rand van de biljarttafel. Met parkinson biljarten is namelijk een hele uitdaging, weten ze uit ervaring. Vandaar dat deze week in Nieuwegein speciaal voor al die lotgenoten het Nationaal Kampioenschap werd gehouden - alleen voor mensen met parkinson. "Zeg, wil je even niet zo trillen met je handen? Nee grapje, ik bibber zelf ook de pan uit."

Ze kunnen er wel om lachen, daar bij het Nieuwegeinse biljarttoernooi. Iedereen heeft tenslotte dezelfde ziekte, zegt Peter. "Het is niet om grappen over te maken, want we hebben er allemaal veel last van. Het is een vreselijke ziekte. Sommige beven, andere worden trager of bevriezen opeens. Maar weet je, zo'n evenement is ook om het luchtig over je ziekte te hebben. Ervaringen delen lucht een beetje op."

Organisator Kees van Schaik wijst ondertussen naar verschillende deelnemers. Er doen 32 mannen mee, en niemand heeft exact dezelfde klachten, zegt hij. "Ja, het zijn dus echt niet alleen maar die trillende handen. Alleen zorgen al die klachten er helaas wél vaak voor dat deze mannen hun 'oude' sportniveau niet kunnen behouden. Dan vallen ze uit hun klasse, maar wat dan? Daarom dit toernooi, zodat ze niet achter de geraniums belanden maar gewoon door kunnen sporten."

'Bewegen gaat niet meer automatisch'

Eén punt voor Arie, wordt er aan tafel twee geroepen. En hoewel Arie het al een beetje vermoeiend vindt worden ("moet je dit eens urenlang proberen te doen met parkinson"), gaat die glimlach niet van zijn gezicht. "Ik ben erg enthousiast, hoor. Kijk, ik geef toe: met die ziekte wordt sporten er niet gemakkelijker op. Maar het is fijn dat het ook simpelweg leuk kan zijn. En ik ga nog steeds voor de winst."

Een fysiotherapeut ter plaatse legt uit dat het bewegen na parkinson een stuk lastiger wordt. "De manier waarop een gezond persoon beweegt, gaat op de automatische piloot", zegt Danny de Leeuw. "Maar bij iemand met parkinson gaat dat niet meer automatisch. Daarom helpt bewegen, en zeker ook zoiets als biljarten. Want je moet je weer focussen, wringt jezelf in hoeken om die bal goed te kunnen kaatsen. Dat vinden de mensen in mijn praktijk ook erg fijn. Het laat hen zelf zien: dit kan mijn lichaam nog."

'Stuk trager'

Goed voor het bewegen, maar vooral gezellig met elkaar. Zo moet je het toernooi een beetje zien. "We gaan waarschijnlijk allemaal een stuk trager dan we zelf denken", zegt een deelnemer. "Daarom is dit misschien juist een toernooi voor gevorderden. Moet je eens proberen met deze moeilijkheidsgraad die wij zelf toevoegen. Dat maakt de sport echt nog véél uitdagender."