Culturele sector wil open, theaterprotest in Houten en actieconcert in Baarn
Theatermedewerkers en artiesten laten komende week van zich horen. Theaters en podia veranderen woensdag voor een dag in een kapsalon, schoonheidssalon of massagestudio terwijl artiesten een optreden geven voor de klanten. De actie is vrijdag gestart door acteurs Diederik Ebbinge en Sanne Wallis de Vries.
Dit weekend sloten steeds meer theaters zich aan bij het protest, niet alleen omdat ze graag weer volle zalen willen, maar ook om aandacht te vragen voor de penibele omstanigheden waar bijvoorbeeld technici en artiesten sinds de pandemie in zitten. Theater Aan de Slinger in Houten opent woensdag ook de deuren voor artiesten, kappers en klanten.
Drie kappers
"We hebben nog niet het hele programma rond hoor", vertelt Bea Nederhoff, hoofd evenementen van Theater Aan de Slinger aan RTV Utrecht. Sinds gisteren zijn ze in Houten bezig met de actie waar ze komende week bij willen aansluiten. "Ik weet dat drie kappers uit de omgeving zich hebben gemeld en onze directeur heeft een oproep gedaan voor artiesten."
Lang heeft de directie niet na hoeven denken. Meedoen aan het initiatief van de acteurs was eigenlijk vanzelfsprekend. "We vinden het een leuke ludieke actie omdat we het belachelijk vinden dat bijvoorbeeld de Ikea weer helemaal vol loopt. Waarom zou je dan niet naar het theater mogen? Daar moet je tenminste nog een afspraak voor maken en een kaartje kopen", aldus Nederhoff
Winkelstraat vol, theater dicht
Het steekt Nederhoff hoe het kabinet omspringt met de culturele sector. "Het is niet te rijmen dat de winkelstraten weer vollopen en dat de culturele sector, met alle restricties die er zijn, niet open kan. En dat terwijl we zulke succesvolle fieldlabs hebben gehad. Bij ons was alles van begin af aan heel strikt. We zijn het braafste jongetje van de klas!"
Afgelopen vrijdag zei minister-president Mark Rutte dat deze sector nog tot zeker 25 januari dicht blijft. Versoepelingen voor culturele instellingen staan dan bovenaan de prioriteitenlijst, stelde de premier. De sector nu openen wil het kabinet niet. Volgens het kabinet kunnen de versoepelingen die nu gelden al leiden tot 80.000 besmettingen per dag.
Hijgend in de sportschool
Tom van der Poel, directeur van theater De Speeldoos in Baarn, is er niet gerust op en heeft dezelfde opvatting als zijn collega uit Houten. "Het is denigrerend eigenlijk hoe er al langer met cultuur wordt omgegaan. Niemand kan mij namelijk uitleggen waarom je nu wel hijgend, zwetend en proestend in de sportschool mag rondlopen. En ik vind sporten heel belangrijk, laat ik dat voorop zetten. Maar waarom mag je dan niet netjes naast elkaar in een theaterstoel zitten om naar een mooie voorstelling te kijken? Dat begrijp ik niet."
Wij als theater redden het wel. Maar zometeen hebben wij geen voorstellingen meer om naar te kijken.
Van der Poel denkt dat over twee weken de besmettingen weer zover zijn opgelopen dat verdere versoepelingen onmogelijk zijn en zijn sector nog langer in lockdown blijft. Intussen is er een stille ramp gaande zegt de bestuurder van De Speeldoos. In de culturele sector werken veel ZZP'ers. Veel van hen zijn inmiddels iets anders gaan doen, anderen zitten al maanden zonder inkomsten en compensatie blijft uit.
De Speeldoosdirecteur heeft vrijdagavond na de persconferentie met een aantal Baarnse artiesten en cultuurmedewerkers een campagnevideo gepubliceerd. "Wij als theater redden het wel", zegt Van der Poel. "Maar zometeen hebben wij geen voorstellingen meer om naar te kijken. Artiesten stoppen, en technici ook. Heel veel mensen stappen op dit moment uit deze sector. En dan verlies je cultuur in Nederland." Van der Poel doet niet mee aan de actie komende woensdag. Wel organiseert zijn podium volgend weekend een concert waarmee De Speeldoos aandacht vraagt voor de situatie.
Geen perspectief
Vakbond FNV herkent het beeld dat Van der Poel schetst. Een percentage durft vakbondsbestuurder Martin Kothman niet te noemen. "Het is wel een feit dan een groot deel van de vakmensen het werkveld heeft verlaten. We weten dat onze leden andere zaken oppakken en elders aan de slag gaan. De reden is het perspectief, daar gaat het om. Dat perspectief is er nu niet."
De uitloop van mensen baart ook zorgen voor de lange termijn, legt Bea Nederhoff van Theater Aan de Slinger uit: "Er gaat nu heel veel talent verloren. Maar het is voor ons ook echt wel lastig om roosters rond te maken met de technici. Of voor festivals, daar liggen de producenten ook niet voor het oprapen. Dat is kwalijk omdat we met z'n allen zo zorgvuldig deze sector hebben opgebouwd."
Grote mond
"Wij zijn geen sector zoals de horeca", zegt Tom van der Poel. "De voorzitter van Horeca Nederland zag ik laatst en hij heeft een hele grote mond. Dat mag hij hebben, want hij komt voor zijn sector op. Dat begrijp ik. Wij zijn gewoon niet zo. Misschien worden we daarom zo slecht gehoord. Of dat ze ons wel horen maar er niets mee doen." Bea Nederhoff trekt eenzelfde conclussie: "Het voelt niet eerlijk. Wij horen bij de grote zwijgende meerderheid die het allemaal een beetje laat gebeuren. Maar de maat is gewoon vol. Het is niet meer uit te leggen. We zijn ook het enige land in Europa dat zo op slot zit."
Net zoals bijvoorbeeld de horeca heeft ook de culturele sector een lobby om de belangen te vertegenwoordigen tijdens deze pandemie. Jeroen Bartelse is naast directeur van TivoliVredenburg ook lid van de Covid Taskforce Creatieve en Culturele sector. Hij steunt de actie die theaters woensdag gaan voeren, maar heeft ook goede hoop voor later deze maand. Bartelse: "Ik verwacht dat na de 25e wel weer meer open gaat. Dat zullen eerst de monumenten en musea zijn. Podia kunnen dan wellicht een week later, met vaste plekken in de zalen."