Klagende chauffeurs en boze passagiers: geen probleemloze start voor Arriva in Twente
De intrede van Arriva in Twente als de nieuwe streekvervoerder verloopt allesbehalve vlekkeloos. Problemen met de nieuwe elektrische bussen leveren flinke vertragingen op in de toch al krappe dienstregeling. Buschauffeurs klagen, passagiers zijn boos en vakbond FNV is geïrriteerd. Vervoerder Arriva spreekt van opstartproblemen en is druk met het oplossen van de 'issues' met de nieuwe bussen. "Twente is een nieuw gebied voor ons en we zijn nog nooit met zoveel elektrische bussen tegelijkertijd gestart."
"Vooropgesteld, als het rijdt, rijdt het heerlijk", zegt Marijn van der Gaag, FNV-bestuurder Streekvervoer over de nieuwe elektrische bussen waarmee Arriva sinds zondag in Twente rijdt, als opvolger van vervoerder Keolis. Dat heeft hij van buschauffeurs begrepen.
Maar Van der Gaag bereiken ook heel andere berichten. En die zijn niet zo positief. "Arriva rijdt met 106 bussen in Twente, waarvan er 66 elektrisch zijn. Daarvan rijden er maar 20 vlekkeloos", stelt de vakbondsman.
Als dit zich niet snel oplost, gaan mensen ziek naar huis
De andere bussen leveren een boel problemen op, blijkt uit klachten die binnenkomen bij de FNV. Een buschauffeur met wie RTV Oost sprak, bevestigt het beeld dat de vakbondsman schetst. "Er zijn problemen met de bussen. Die moeten naar binnen om opgeladen te worden", legt de buschauffeur, die anoniem wil blijven, uit. "De actieradius van de accu is minder dan voorspeld."
Daarbij komt ook nog eens dat het opladen van de bussen meer tijd kost dan verwacht waardoor chauffeurs in de knoei komen met de dienstregeling.
Klachten
Het gevolg: vertragingen. Bussen die niet op tijd komen of zelfs de halte helemaal niet bereiken. Van der Gaag heeft deze klachten ook binnen zien komen bij de vakbond. "De bussen trekken heel traag op", geeft hij als voorbeeld. "Daardoor ontstaat veel tijdverlies in de veel te krappe dienstregeling. Als je met een kwartier vertraging rijdt, staan er boze mensen bij de halte."
Die richten hun boosheid en irritatie op de chauffeur achter het stuur, wat leidt tot veel stress volgens FNV-bestuurder Van der Gaag. "Als dit zich niet snel oplost, gaan mensen ziek naar huis." De Arriva-chauffeur onderschrijft dat. "Een vrouwelijke collega zat huilend achter het stuur."
Reactie Arriva
Arriva-woordvoerder Liesbeth Oelen erkent de problemen met de bussen. Ze geeft aan dat het bedrijf dat nu in de praktijk ondervindt. "We rijden met 65 elektrische bussen die allemaal nieuw zijn. We ondervinden nu in de praktijk hoe dat gaat. Het is voor ons een nieuw gebied en we hebben nog nooit met zoveel nieuwe elektrische bussen tegelijkertijd gereden."
Ze gaat niet in op de vraag met hoeveel bussen problemen zijn. "De bussen gaan naar onze werkplaats in Oldenzaal waar we het euvel eruit proberen te krijgen." Ook Volvo, de leverancier van de elektrische bussen, denkt volop mee over oplossingen, geeft ze aan. In januari moeten alle bussen in Twente elektrisch rijden.
Dus ook de 41 die dat nu nog niet doen. Die bussen komen nu nog uit alle windstreken van Nederland, wat op de weg in Twente soms bijzondere situaties oplevert. Je waant je zomaar ineens in Noord-Brabant, bijvoorbeeld.
Volgens Oelen zijn er vooral problemen rond het opladen van de elektrische bussen. "We zitten met name met het laadproces. We merken nu dat er wat issues zijn." Dat heeft volgens haar onder meer te maken met chauffeurs die kort voordat de laadtijd is verstreken het laadproces onderbreken, waardoor de accu van de bus niet vol zit op het moment dat de chauffeurs op pad gaan.
Koude voeten
Arriva probeert die problemen te ondervangen door chauffeurs regelmatig bij te praten over allerlei problemen. Als voorbeeld geeft ze chauffeurs die klaagden over koude voeten. Dat bleek een probleem te zijn met de ventilatie dat makkelijk kon worden opgelost. "Chauffeurs krijgen elke dag een nieuwsupdate", aldus Oelen.
FNV'er Van der Gaag is het probleem met de bussen een doorn in het oog. "Het opladen van die accu's leidt tot veel tijdverlies." Bijvoorbeeld omdat een bus achteruit het laadstation moet inrijden. Dat is volgens hem een probleem omdat achteruitrijcamera's van bussen het niet doen. Dat probleem kent Arriva-woordvoerder Oelen. "Maar", zegt zij "van buschauffeurs mag verwacht worden dat ze achteruit kunnen rijden."
Plan op papier
Probleem is dat het laadproces onderdeel is van de dienstregeling. Een bus moet tussentijds worden opgeladen om de ritten te kunnen rijden die op een dag nodig zijn. "Het laadproces is ingesteld op de dienstregeling", zegt Oelen. "Dat is allemaal gemaakt op papier. Dat luistert vrij nauw." Te nauw, vinden de chauffeurs die de FNV hebben benaderd. Volgens Oelen wordt alles gemonitord en volgen waar nodig aanpassingen.
Blik op provincie Overijssel
De buschauffeur van Arriva die RTV Oost benaderde, vindt dat niet alleen Arriva verwijten te maken zijn. Hij kijkt ook naar de provincie Overijssel die de aanbesteding voor het streekvervoer heeft geregeld. "Die hebben helemaal geen verstand van bussen", stelt de chauffeur.
Hij vindt dat het busvervoer beter centraal geregeld kan worden, weg van de marktwerking. "Eén vervoerder voor het hele land", aldus de chauffeur. Hij krijgt bijval van FNV-bestuurder Van der Gaag "De werknemer is vaak de sjaak. Vervoersbedrijven schrijven te laag in bij een aanbesteding. Krappe rij- en rusttijden zijn dan het gevolg."
Kapot geschrokken
Arriva kwam vandaag ook in het provinciehuis in Zwolle ter sprake. Gedeputeerde Martijn Dadema gaat op verzoek van Provinciale Staten in gesprek met buschauffeurs van vervoerder Arriva in de regio Twente.
Volgens de PvdA en de SP dreigt "een ernstig arbeidsconflict" omdat Arriva zich niet zou houden aan afspraken over onder meer werktijden. "We zijn ons kapot geschrokken van de gesprekken die we hebben gehad met buschauffeurs", zei PvdA-Statenlid Emma Peetsma.
Goede zaak
Van der Gaag noemt het een goede zaak dat Dadema in gesprek gaat met de chauffeurs, maar had ook graag gezien dat de problemen met de bussen in de Staten ter sprake waren gekomen.
En bovendien, met een oplossing zal de gedeputeerde niet komen, weet de FNV-bestuurder. "Uiteindelijk zegt de gedeputeerde ook tegen de partijen dat ze het zelf maar op moeten lossen". Hoewel de provincie concessieverlener is, wil de gedeputeerde naar eigen zeggen voorkomen dat hij als "bemiddelaar in een arbeidsconflict" terechtkomt.
Arriva-woordvoerder Oelen heeft er alle begrip voor dat Dadema in gesprek wil met de chauffeurs. "Dat staat hem vrij. Hij is er voor de mensen in Overijssel. Dat vinden wij prima."