Van 100 gulden tot 1,25 miljoen euro: kan Bevrijdingspop nog wel blijven bestaan? 

Bevrijdingspop in Haarlem is het oudste en grootste bevrijdingsfestival van het land. En daar zijn Haarlemmers maar wat trots op. Maar is het financieel nog wel haalbaar om zo'n groots en gratis toegankelijk popfestival te organiseren of beleven we vrijdag de laatste editie in de huidige vorm?

Het idee voor een popfestival op Bevrijdingsdag kwam in 1980 uit de koker van de toen 16-jarige middelbare scholier Ilco van der Linde. Hij leende 100 gulden van zijn ouders om de organisatie te kunnen betalen. Anno 2023 lopen de kosten van de organisatie op tot zo'n 1,25 miljoen euro per editie.

Sponsoren, de gemeente en de provincie doneren ruim 174.000 euro. De rest moet worden terugverdiend met de baromzet. En daarmee is Bevrijdingspop 2023 dus erg afhankelijk geworden van het weer aanstaande vrijdag 5 mei.

Voorzitter van Bevrijdingspop Bernt Schneiders: "Het is erg lastig als je het van mooi weer moet hebben. De kosten voor technisch personeel en beveiligers zijn met dertig procent toegenomen door het personeelstekort. Met een beetje pech draaien we 375.000 euro verlies en dan is onze algemene reserve wel uitgeput."

Ilco van der Linde bedacht het festival in 1980, omdat hij het belang van het vieren van de vrijheid onder de aandacht van jongeren wilde brengen. Veel jongeren vonden dat de festiviteiten op Bevrijdingsdag te veel gericht waren op ouderen en jonge kinderen. De eerste edities waren nog bescheiden in opzet, maar Bevrijdingspop groeide snel.

Het festival begon in het Patronaat en verhuisde de jaren erna naar steeds grotere locaties, zoals het stadion van HFC Haarlem, het Kenaupark, de Botermarkt en uiteindelijk de Haarlemmerhout. Daar trekt Bevrijdingspop nu jaarlijks zo'n 120.000 bezoekers.

Gratis toegang

De toegang voor het festival is gratis en dat moet ook zo blijven, vindt voorzitter Schneiders. "We willen de boodschap van het belang van de vrijheid op jongeren blijven overbrengen. Entree heffen druist juist tegen die boodschap in. Hoe meer mensen Bevrijdingspop bezoeken, hoe beter. Ook voor onze financiën natuurlijk, want massa is kassa."

En laat er nou net voor vrijdag wat regen worden voorspeld, al is de temperatuur aangenaam. "Laten we hopen dat het droog blijft", zegt Schneiders. "Als het regent, gaan mensen eerder naar huis en die komen dan niet meer terug. Minder bezoekers betekent ook minder inkomsten. Het wordt allemaal erg spannend voor ons, we gaan ons als organisatie ook bezinnen op de toekomst.

In 1990 was het erg warm tijdens Bevrijdingspop in de Haarlemmerhout. Het publiek werd met water gekoeld. Tekst loopt door onder de foto.

Voorzitter Bernt Schneiders hield onlangs de hand al op tijdens een vergadering van een raadscommissie. Veel meer dan de toezegging van burgemeester Wienen dat de gemeente Bevrijdingspop 'niet zal laten vallen', kreeg hij echter niet.

"Dat was een wat zuinige reactie van de gemeenteraad", vindt Schneiders. "Maar ook wel een beetje logisch, want dit jaar hebben we nog voldoende vet op de botten. We moeten maar zien wat er volgend jaar nog mogelijk is."

Haarlem geeft het festival weliswaar een subsidie van 55.000 euro, maar stuurt ook een rekening van ruim 81.000 euro voor onder meer het opruimen van het terrein en de bescherming van de bomen in het stadspark.

Kleinschaliger

Er gaan ook stemmen op in de stad om afscheid te nemen van de huidige, massale vorm van Bevrijdingspop. Tijdens het Politiek Café in De Pletterij in april opperde muziekjournalist Peter Bruyn het idee om voortaan kleinere festivals in diverse wijken in de stad te organiseren.

"Moet je er maar geld in blijven pompen? Het gaat om gemeenschapsgeld", vroeg Bruyn zich hardop af. "Het doel was om de boodschap van de vrijheid te verspreiden, maar uiteindelijk werd groei van het festival het doel op zich."

Schaduwraadslid Stefan Linder van de ChristenUnie in Haarlem kan zich wel vinden in kleinschalige bevrijdingsfestivals, verspreid over de stad. "Dat zou Haarlemse bandjes ook meer kans geven om op te treden op Bevrijdingsdag." Linder is overigens zelf muzikant.

Traditie

Voorzitter Bernt Schneiders is wat minder enthousiast over dat idee. "De impact die Bevrijdingspop nu heeft, krijg je dan niet terug. Het is toch een traditie van ruim veertig jaar. En vergeet niet dat je Bevrijdingspop het grootste burgerinitiatief van Haarlem kunt noemen. We werken met 500 vrijwilligers. Dat is zo belangrijk voor de stad. Ik heb afgelopen vrijdag nog iets te lang bier gedronken met de 'hekkenploeg' en vanavond is er weer een vrijwilligersborrel."

Tekst loopt door onder de foto

De opbouw van het festival voor komende vrijdag loopt goed. Schneiders: "Het gaat allemaal gladjes, ik ga zo weer even kijken bij alle werkzaamheden op het festivalterrein. Ik kijk uit naar vrijdag. We hebben weer een geweldig programma. Echt een voorkeur qua artiesten heb ik niet, al weet ik zeker dat het weer flink gaat knallen bij The Opposites."

Dat Noord-Hollandse rapduo meldt zich vrijdag om 21.45 uur op het hoofdpodium van Bevrijdingspop. 'Ambassadeur van de Vrijheid' Froukje sluit de avond af van 23.15 uur tot middernacht. Klik hier voor de volledige programmering van het festival.