'Wijnbouw optie voor jonge Limburgse boeren die willen switchen'

De Provincie Limburg stimuleert jonge boeren die willen veranderen om te kiezen voor wijnbouw. Dat zegt gedeputeerde Jasper Kuntzelaers in het programma AvondGasten Europa.

"Wij willen graag dat wijn onderdeel wordt van het diversere landbouwlandschap dat je probeert te creëren in Zuid-Limburg", aldus Kuntzelaers. "Afgelopen maand was er nog een mooie motie van de BBB. Gebruik de wijnbouw nu ook als een alternatief voor jonge boeren die willen switchen van het product dat ze willen maken.

Klimaatverandering

Limburgse wijnen zijn flink in opmars. Met meer dan 90 hectare is Zuid-Limburg het grootste wijnbouwgebied van Nederland. De groei heeft te maken met technologische vooruitgang, maar vooral ook met klimaatverandering. Voor sommige Moezel- en Elzasdruiven, zoals Müller-Thurgau, Riesling en Pinot Gris, is het te warm geworden in het zuidelijk deel van Europa. Zo worden er in Maastricht Viognier-druiven geteeld, in een eerder tijdvak vooral te vinden in het Rhônedal in Zuid-Frankrijk.

"Ik begon deze periode als gedeputeerde van Landbouw. Maar het begint langzaam te lijken op Duitsland, daar hebben ze een Minister voor Landbouw én Wijn", zo grapt PvdA-gedeputeerde Kuntzelaers.

Nieuw toerisme

Wijnbouw is niet alleen een interessant alternatief voor Limburgse boeren, het past ook bij de nieuwe visie op het soort toerist dat Zuid-Limburg wil aantrekken. "Een kansrijke ontwikkeling is de groeiende vraag naar beleving, onder andere van authentiek, onderscheidend en kleinschalig aanbod zoals streekproducten", zo concludeerde een belangrijk beleidsstuk over de vrijetijdseconomie in Zuid-Limburg. "Wijn past niet alleen in de landbouw, maar natuurlijk ook in die toeristische brandingskant. Daar is het uitermate voor geschikt", zo weet Jasper Kuntzelaers.

Wijnstraat

Een belangrijk project in de ontwikkeling van Limburg als wijnregio is de "Wijnstraat". België en Nederland koppelen vier wijngebieden aan elkaar voor een nieuwe wijnroute van 200 kilometer. Het Belgische Haspengouw en Hageland worden met een fiets- en wandelroute verbonden aan het Limburgse Heuvelland en de Maasvallei. In Gulpen, Meerssen en Kerkrade worden drie "wijnbelevingscentra" gelanceerd, die als toegangspoort tot het gebied gaan functioneren.

Erfgoed
Een van de Limburgse "wijnhubs" verrijst bij Abdij Rolduc, het klooster dat al sinds het jaartal 1106 verbonden is aan de wijnbouw, destijds nog als Abdij Kloosterrade. Juist omdat Rolduc een erfgoedlabel draagt, kwam de locatie op het netvlies voor de wijnroute. "We werden benaderd door de regio Vlaams Brabant", zo vertelt Simone Meertens van Visit Zuid-Limburg. "Die wilden een wijnbeleving creëren rond een erfgoedlocatie . Toen de gemeente Kerkrade ook interesse toonde, was de link naar Rolduc en de wijngeschiedenis snel gelegd."

Europese subsidie

Het project van 3 miljoen euro wordt voor de helft uit de regiofondsen van de Europese Unie betaald. Roberta Metsola, voorzitter van het Europees Parlement, is blij dat ze mag pronken met de Europese hulp. "Deze structuurfondsen zijn juist bedoeld om lokale en regionale initiatieven te steunen. We praten zo vaak over Europa als iets niet goed gaat. Maar hier raken we het hart van de regio. Als fondsen er toe bijdragen dat een lokaal product het beste van een regio kan laten zien, dan moeten we daar nog meer energie in steken."

Onderzoek

De komende drie jaar wordt het project uitgewerkt, met de oproep aan de regionale wijnproducenten om zich aan te sluiten bij het initiatief. "Er zijn overeenkomsten tussen de wijnen uit de vier gebieden, ook al verschilt de ondergrond", zo zegt Simone Meertens. "Wij willen die wijnidentiteit van het gebied gaan definiëren. Op basis daarvan kunnen we dan bepalen hoe de fiets- en wandelroutes gaan lopen. Zo vertellen we straks het verhaal van de meest noordelijke wijnstraat van Europa".

Wijnhubs

Naast Abdij Rolduc krijgt de wijnroute in België en Nederland nog vijf erfgoedlocaties die moeten gaan functioneren als toegangspoort naar de wijnroute. Naast het wijnbelevingspunt in Kerkrade zijn dat wijngoed Raar Saint Remi in Meerssen, de Visit Zuid-Limburg Experience in Gulpen, met in België Kasteel van Horst in Hageland, Stroopfabriek Borgloon in Haspengouw en Kasteel van Leut in de Maasvallei.

"Hier wordt komende jaren flink verbouwd", zo weet Manon Luijten van Visit Zuid-Limburg tussen de wijnranken in Rolduc. "Een wijnrestaurant of een proefcentrum moet straks uitzicht geven op de wijngaard. Om van hieruit te beginnen aan de meest noordelijke wijnstraat van Europa."

Limburg is een zeer geschikte provicnie voor wijnbouw. Waraom dat zo is, leggen we uit in onderstaande video: