Grootste deportatie Limburgse joden precies 80 jaar geleden

Precies tachtig jaar geleden werden enkele honderden Limburgse Joden vanuit Maastricht de dood ingestuurd. Het was de eerste en grootste deportatie in Limburg. In Maastricht werd daar donderdag bij stilgestaan.

Op 25 augustus 1942 moesten zo'n 600 joden uit heel Limburg zich melden bij een school aan de Maastrichtse Professor Pieter Willemsstraat. Van die 600 dook een deel onder en kregen anderen briefjes van hun artsen dat ze niet konden werken. Uiteindelijk hebben zich die dag 290 joden, vanuit Mook tot Eijsden, in Maastricht gemeld.

Vermoord

Ze werden in het holst van de nacht op de trein gezet naar het kamp Westerbork in Noord-Nederland. Van daaruit ging het verder oostwaarts. In het Poolse Cosel werden de mannen hardhandig gescheiden van de vrouwen en kinderen. De mannen werden ingezet voor dwangarbeid. Vrouwen en kinderen gingen door naar Auschwitz-Birkenau. Vrijwel iedereen is vermoord, zeven van hen overleefden en keerden na de oorlog terug.

Overlevenden

Leon Kaufmann is de zoon van een van de overlevenden en heeft van zijn vader heel weinig gehoord over die periode. Daar werd niet over gesproken. Met behulp van historici heeft hij die periode zoveel mogelijk in beeld gebracht. L1 maakte daarover eerder al een documentaire: Monument voor de laatste reis, uit 2016.

Herdenking

In Maastricht was donderdag een herdenking van de deportatie. Zo werden er toespraken gehouden en werd muziek gespeeld. Leon Kaufmann was ook aanwezig bij de herdenking. "Het is het terugkomen naar een plek waar het leven van een deel van mijn familie eindigde", vertelt hij. Hij vindt het belangrijk dat in de toekomst de deportatie ook wordt herdacht. "Mijn zorg is dat deze geschiedenis vertelt moet blijven worden. Het zou heel fijn zijn dat de documenten die er zijn ook op een adequate manier worden doorgegeven."