Defensie wil vaker laagvliegen en mikt op de Achterhoek

Bijna de gehele Achterhoek wordt een laagvlieggebied. Tenminste, als het aan Defensie ligt. Dat wil het aantal laagvlieggebieden voor helikopters bijna verdubbelen. Voor goede laagvliegoefeningen zouden de bestaande laagvlieggebieden namelijk tekortschieten.

Defensie voorziet een structurele toename in het aantal helikoptervluchten in de daarvoor aangewezen plekken. Laagvliegen moet meer worden geoefend, is de gedachte. Dat is nodig, want bij conflicten zoals in Oekraïne worden steeds meer luchtdoelraketten ingezet. Maar om goed te kunnen oefenen, schieten de huidige laagvlieggebieden tekort.

De laagvlieggebieden zijn te weinig afwisselend en worden voorspelbaar voor piloten. Bovendien worden er op sommige plekken teveel obstakels geplaatst, waardoor een (deel van een) laagvlieggebied onbruikbaar wordt. Defensie pleit daarom voor een juridisch dichtgetimmerd ‘planologisch regime’ voor ruimtelijke ontwikkelingen in die gebieden.

Klachten

In Gelderland zijn al laagvlieggebieden in het Maas-Waalgebied, op de Veluwe en de Ginkelse Heide. Veel mensen ergeren zich aan de laagvliegende defensiehelikopters. Bijna driehonderd klachten telde Defensie afgelopen zomer over de laagvlieggebieden op de Veluwe en in het Maas-Waalgebied over het voorgaande jaar. Er werd voor ruim 130.000 euro aan schade uitgekeerd.

Met meer laagvlieggebieden kan de druk op de huidige gebieden worden verlicht, zo meent Defensie. Wel ziet een fors deel van Gelderland de defensiehelikopters dan laag overvliegen: naast de bestaande gebieden en een groot deel van de Achterhoek wordt namelijk ook het laagvlieggebied bij de Ginkelse Heide uitgebreid. Net zoals het gebied tussen Maas en Waal, met een flink nieuw deel richting Utrecht.

Defensie heeft meer plannen voor uitbreiding en stelde vijftig 'behoeften' op. Hierover organiseerde Defensie dinsdagavond een online informatiebijeenkomst. Naast de laagvliegroutes treffen meer van deze behoeften Gelderland.

Een extra 370 hectare is nodig voor de Landmacht. Die heeft nu onvoldoende ondersteunende eenheden, bijvoorbeeld op het gebied van logistiek en geneeskunde. Hiervoor kan wellicht plek worden vrijgemaakt in Ermelo (82 hectare) en Stroe (196 hectare).

Grootschalige munitieopslag

Er is meer nodig. Zo zoekt Defensie een extra locatie voor grootschalige munitieopslag. Drie van de zeven beoogde locaties hiervoor liggen in Gelderland: in het Rivierengebied, de Liemers en de Achterhoek.

Er worden steeds zwaardere explosieven gebruikt, onder meer in Oekraïne. Om hiermee te oefenen, zoekt Defensie naar een nieuw springterrein in de regio Arnhem-Apeldoorn-Zwolle. Het bestaande springterrein in Reek (Noord-Brabant) voldoet niet meer. Een nieuw, groter terrein van 3 kilometer moet in de buurt liggen van eenheden uit Wezep en Schaarsbergen die er gebruik van maken. Het springterrein in Reek uitbreiden behoort ook tot de opties.

Drones

Ook wil Defensie meer trainen met drones in het Gelderse luchtruim. Hiervoor is extra ruimte nodig op vliegvelden, maar ook voor zogenoemde corridors naar de oefengebieden. Vliegbasis Deelen wordt gezien als de meest logische locatie. De te bereiken oefengebieden zijn dan Arnhemse Heide, Stroese Zand, Eder- en Ginkelse Heide en Artillerie Schietkamp ‘t Harde. De drones vliegen tussen de 457 meter en 1,2 kilometer hoog.

Daarnaast moet het aantal helikopterlandingsplaatsen worden uitgebreid. Dit kan op dezelfde plaatsen als waar nu al helikopters neerdalen. In Gelderland is dat op ASK Oldebroek, de Eder- en Ginkelse Heide, het Stroese Zand, de Arnhemse Heide, het Garderense Veld en de Ermelose Heide. Maar mogelijk wordt er ook gekeken naar nieuwe locaties, waaronder het Gelderse Deelen. Op die vliegbasis wil Defensie ook graag een dirtstrip aanleggen. Dat is een onverharde, smalle en korte landingsbaan.

Kabinet beslist

De uitbreidingen zijn mogelijk doordat er in de afgelopen kabinetsperiode fors in Defensie is geïnvesteerd. Dat komt mede door de Russische aanval in Oekraïne. Vanwege de verslechterde veiligheidssituatie in Europa moet de krijgsmacht sneller, vaker en langer worden ingezet, is de bedoeling.

Of alle uitbreidingen daadwerkelijk worden uitgevoerd, is nog afwachten. Defensie onderzoekt de mogelijkheden. Vervolgens besluit het kabinet waar Defensie mag groeien. Dat zal uiterlijk eind van dit jaar zijn.