Hoe gaat internetten eigenlijk als je in een tbs-kliniek zit?

Door een lek in de beveiliging hadden tbs'ers in de Pompekliniek vorige maand enige tijd ongelimiteerd toegang tot internet. Normaal gesproken is hun toegang beperkt. Maar hoe gebeurt dat - en waarom?

Wie in de Pompekliniek verblijft, zit daar vanwege een delict en heeft forensische zorg nodig: de rechter heeft bepaald dat de samenleving tegen zo'n persoon beschermd moet worden. Tbs is omgeven met allerlei afspraken en voorwaarden, ook wat betreft internetgebruik. Een tbs-patiënt mag zo nu en dan gebruikmaken van de computers die in de woonkamers op een tbs-afdeling staan, legt een woordvoerder van Pro Persona uit.

De patiënt heeft op een computer beperkt toegang en kan alleen websites bezoeken, die op de zogenaamde whitelist staan: denk aan nieuwssites, online winkels, radiostations, religieuze sites en overheidssites.

Daar is een goede reden voor, zegt tbs-advocaat Niels van Wersch. "Een verblijf in de tbs-kliniek begint ermee dat een patiënt niet in staat moet zijn ongelimiteerd contact met de buitenwereld te hebben. Met mensen die een rol hebben gespeeld in het delict - als slachtoffer, medeverdachte of medeveroordeelde - of met mensen die van buitenaf dingen kunnen plannen die niet in lijn zijn met waarvoor de tbs'er vastzit", aldus Van Wersch.

Alle contacten gescreend

Hij zegt dat alle contacten die een tbs'er heeft worden gescreend. Dat gebeurt om overtredingen van de tbs of het plegen van strafbare feiten te voorkomen. Dat is ook de reden dat tbs'ers restricties hebben wanneer zij gebruikmaken van een computer in de kliniek. Alleen sites die op de whitelist staan, mogen worden bezocht.

Zoekmachines en websites met anderszins potentieel ongewenste inhoud staan niet op de whitelist en zijn dus niet toegankelijk voor Pompekliniek-patiënten. Een tbs'er heeft ook niet de mogelijkheid om via Google eigen zoektermen in te voeren en zo uit te komen op ongewenste sites waar bijvoorbeeld pornografisch materiaal, geweld of illegale praktijken te vinden zijn. Van monitoring van het browsegedrag is volgens een woordvoerder geen sprake. De whitelist dient als sleutel.

Oorzaak nog onbekend

Vorige maand ging dat dus mis, al is niet precies duidelijk hoe dat kwam. Zeker is wel dat tbs'ers die toegang hebben tot internet, enige tijd geen restricties hadden. Of en, zo ja, hoe daar misbruik van is gemaakt is niet bekend. Het gebruik van de computers werd in ieder geval meteen stilgelegd en de directie stelde een onderzoek in naar de oorzaak. De uitkomsten van dat onderzoek zijn nog niet gedeeld.

Van Wersch heeft niet gehoord dat één van zijn cliënten iets ongeoorloofds heeft gedaan tijdens het lek. "Maar daar word je als advocaat ook niet direct van op de hoogte gebracht. Als internetgedrag aanleiding geeft tot maatregelen, zoals bijvoorbeeld het intrekken van een verlof, zou ik er wel van horen. Net zoals wanneer er een strafbaar feit is gepleegd. Maar volgens mij is dat in dit geval niet aan de orde, ik heb er althans niets over gehoord."