F-35 maakt aanmerkelijk meer geluid dan F-16; zorgen over gehoorschade bij kinderen

De F-35 maakt aanmerkelijk meer geluid dan de F-16, de geluidspiek duurt langer en de F-35 maakt een meer 'laagfrequent' geluid. Dat zijn de bevindingen van de onafhankelijke auditcommissie, dat onderzoek heeft gedaan naar de overlast van de vliegtuigen van de Leeuwarder vliegbasis.

De meetpunten in Marsum en Jelsum tonen aan dat de F-35 gemiddeld 10 decibel meer lawaai maakt. Dat verschil is groter dan wat bewoners op basis van de belevingsvluchten in 2016 hadden verwacht.

Harde conclusies kunnen nog niet worden getrokken, zegt de commissie, onder meer omdat het aantal vluchten met de F-35 nog beperkt is.

Op een andere manier landen

De auditcommissie heeft de bevindingen gedeeld met de basiscommandant. Ze hebben besproken om het geluidsniveau van de F-35 te beperken, bijvoorbeeld door op een andere manier te landen. Dat kan minder geluid veroorzaken.

Staatssecretaris Barbara Visser geeft de auditcommissie de gelegenheid om met voorstellen te komen om het geluidsoverlast te beperken. Dat wil de commissie ook doen, zeggen ze: "De omwonenden kunnen rekenen op onze inzet, maar we vragen daarbij wel geduld."

Zorgen over gehoorschade bij kinderen

De auditcommissie maakt zich zorgen over het geluid dat vooral kinderen ervaren op de fietspaden langs de basis. "We hebben geluidspieken tussen de 110 dB(A) en 120 dB(A) gezien, die directe gehoorschade zouden kunnen geven", schrijft de commissie in het verslag. In overleg met het Pento Audiologisch Centrum in Leeuwarden denkt de commissie na over een advies aan de staatssecretaris, maar ook dat kost tijd.

1.005 klachten

In 2019 waren er in totaal 539 klachten over geluidsoverlast, dit jaar waren er tot 1 september 1.005. Zestig procent van die klachten komt van vijf mensen.

"Die mensen hebben er ook structureel last van", zegt Geert Verf van het dorpsbelang in Marsum. "Daarvan kun je niet zeggen: 'daar doen we niets mee'." Volgens Verf zijn er ook nog veel mensen die niet klagen, maar wel last hebben. "Je kunt van alles bedenken, door corona zijn er ook meer mensen thuis, dus hebben meer mensen last. Het is gewoon zo dat er meer klachten binnen zijn gekomen."

Omwonenden hebben klachten over het geluid van de F-35: