Haan en vergulde bol terug op kerk Akkrum, voortaan met corona-inscriptie
Met het opknappen van de toren van de Terptsjerke in Akkrum heeft de restaurateur een bijzondere ontdekking gedaan. Op het hoogste punt, net onder de windhaan, staan meerdere versregels in de bol geschreven. Twee gedichtjes zijn in 1882 als versiering in de vergulde pijnappel aangebracht. De toren is eigendom van Monumentenstichting Boarnsterhim. Die heeft besloten om vanwege de restauratie van de toren en het coronavirus een nieuwe tekst op te bal aan te brengen.
De haan en de pijnappel op de toren zijn door restaurateur Klaes Posthuma uit Akkrum opnieuw verguld. Toen hij daarmee bezig ging, ontdekte hij de teksten in de bol bij het openklappen. "Tot onze verrassing zagen we er ineens interessante teksten in. En met name nu in 2020 was het niet verkeerd om er opnieuw een verhaal in te zetten. We moesten wel wat aandacht schenken aan de coronatijd," zegt secretaris Kees de Boer van Monumentenstichting Boarnsterhim.
Twee versjes komen uit 1882, maar waarschijnlijk is er ook rond oorlogstijd iets in gekerfd. De Boer: "Wij waren ook verbaasd dat dit er in stond. Hoogstwaarschijnlijk is dat rond de Tweede Wereldoorlog gedaan. Maar wij weten niet van een restauratie in die tijd. Dus het is een raadsel wie er in die tijd naar boven is geklommen en 'rotmoffen' in de bol heeft geschreven."
Secretaris De Boer vertelt dat er diverse verhalen over zo'n pijnappel de ronde doen. "Het verhaal gaat dat de bouwtekeningen van de toren in de bol opgesloten werden, als de toren voltooid was. Voor het geval de toren ooit in brand zou vliegen. Dan zou de spits van boven komen en dan rolde de bal van de toren af, zodat de tekeningen bewaard bleven. Helaas zaten die hier niet in. Het heeft wel een mythische functie: het moet geesten verjagen, van zo'n glimmende bal wordt je bang in de lucht. Een kerstbal heeft een zelfde soort functie."
Restaureren van de kerk
Er moest veel gebeuren aan het dak van de toren. Er waren lekkages en daardoor ging het houtwerk rotten. Diverse balken van de spantconstructie zijn hersteld en meer dan de helft van het dakhout is vervangen. Ook de leibedekking op de torenspits is vernieuwd, en verder is het voegwerk opgeknapt, het houtwerk geschilderd en de stilstaande klok aan de noordkant gerepareerd.
Monumentenstichting Boarnsterhim heeft als eigenaar opdracht gegeven voor het werk, onder begeleiding van Stichting Beheer Kerkelijke Gebouwen Noord-Nederland uitgevoerd. De restauratie werd mede mogelijk gemaakt door de Rijksdienst Cultureel Erfgoed, de Provincie Fryslân, de gemeente Hearrenfean, de PKN gemeente Akkrum, de Gravin van Bylandt Stichting, de Meindersma-Sybenga Stichting, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de Stichting Dr. Hendrik Muller`s Vaderlandsch Fonds, het Dinamo Fonds en de Stichting Bouwcultuurfonds Friesland. De Monumentenstichting is sinds 2010 eigenaar van de toren.