Complottheorie over 5G in lantaarnpalen bezorgt gemeenten handenvol werk
Zeker 19 gemeenten in Brabant hebben de afgelopen periode vragen gekregen van complotdenkers die denken dat er geheime 5G-zendertjes in lantaarnpalen zitten. De overheid zou zo ons zenuwstelsel willen manipuleren. Er wordt onder andere gevraagd naar de plekken van de lantaarnpalen en welke onderdelen er precies in zitten. Door de Wet openbaarheid van bestuur zijn de gemeenten verplicht deze vragen in behandeling te nemen, wat veel tijd en dus geld kost.
Omroep Brabant ontdekte dat minstens 19 gemeenten in onze provincie in totaal 49 Wob-verzoeken over lantaarnpalen hebben ontvangen. Gemeenten zijn kritisch op dit soort verzoeken: "De werkdruk neemt daardoor toe", zo laat de gemeente Son en Breugel weten. De tijd die gemeenten met de beantwoording hiervan bezig zijn varieert van enkele uren tot 50 uur. In dat laatste geval is er dus iemand bijna anderhalve week mee bezig. En dat terwijl er geen wetenschappelijk bewijs voor de 5G-theorie is.
De verzoeken zijn allemaal geschreven door dezelfde complotdenker: Sven-Ake Hulleman, maker van de podcast 'Een oorlog reeds verloren'. In een aflevering van die podcast uit hij zijn zorgen over de straatverlichting. Hij vermoedt dat er 5G-zenders in verborgen zitten die ons zenuwstelsel kunnen manipuleren en hersenschade kunnen veroorzaken.
Ook denkt hij dat de lampen zo krachtig zijn dat mensen verblind kunnen raken of dat hun huid kan verbranden. Hulleman: "Dit zijn de wapens van de Derde Wereldoorlog. Overheden zetten dit in tegen de bevolking." Hij roept iedereen op een door hem opgesteld Wob-verzoek in te dienen bij de gemeente.
Bekijk hier het filmpje van Hulleman:
Aan die oproep wordt goed gehoor gegeven, zo blijkt uit contact dat Omroep Brabant had met verschillende Brabantse gemeenten. Die willen allemaal eerst benadrukken dat de Wet openbaarheid van bestuur een groot goed is. "Iedere inwoner heeft recht op openbare informatie", stelt een woordvoerder van de gemeenten Bergen op Zoom. Gemeenten willen niet inhoudelijk op dit specifieke Wob-verzoek reageren.
Dat neemt niet weg dat dit soort verzoeken soms wringen. Bijvoorbeeld als de vragen niet gaan over lokale besluiten en politiek, maar meer zijn bedoeld om 'zand in de raderen van de overheid te strooien', zoals de gemeente Geldrop-Mierlo het noemt. Daar kregen ze twee Wob-verzoeken over lantaarnpalen, goed voor bijna 27 uur werk. Het valt de gemeente op dat maar weinig Wob-verzoeken gaan over lokale kwesties, maar over een algemeen onderwerp.
Schieten met hagel
Dat is bij de vragen over lantaarnpalen ook het geval. De brief is zelfs geschreven door iemand uit Den Haag en massaal verspreid. Dat mag, maar veel gemeenten proberen wel drempels op te werpen door een brief op papier te eisen. Digitaal ingediende Wob-verzoeken worden niet meer in behandeling genomen in onder meer Tilburg, Oisterwijk, Bergen op Zoom.
Tilburg kreeg zeven brieven over lantaarnpalen. De vraagstelling was warrig, daarom vroeg ze om verduidelijking: "Bij schieten met hagel gaan we altijd het gesprek aan." Op dat verzoek reageerde maar één inzender. De gemeente is nog bezig met de vragen die haar al 40 tot 50 uur werk kostten.
In Eindhoven (8 verzoeken) nemen de vragen een 'volle werkweek' in beslag, Someren (2 verzoeken) schat hun inzet op zo'n 50 uur.
Werkdruk
Een woordvoerder van de gemeente Son en Breugel (1 verzoek, 8 uur werk) ziet een toename in het aantal Wob-verzoeken: "In 2020 hebben we 8 Wob-verzoeken ontvangen. Dit jaar hebben we tot nu toe 17 Wob-verzoeken ontvangen. De werkdruk neemt wel toe door de grotere hoeveelheid."
Mogelijk verandert dit volgend jaar. Waarschijnlijk wordt de Wob-regeling dan vervangen door de Wet Open Overheid (WOO). Die nieuwe wet verplicht de overheid meer informatie al op voorhand openbaar te maken, zonder dat erom gevraagd wordt. In Roosendaal (3 verzoeken, 20 uur werk) zien ze dit wel zitten: "De huidige regeling is niet altijd even werkbaar."
Sven-Ake Hulleman reageerde niet op vragen van Omroep Brabant.