Een koopavond op de Lijnbaan: Overlast, diefstal en jonge daders teisteren winkeliers

Meer diefstallen en agressie en steeds jongere daders: het winkelgebied rond de Rotterdamse Lijnbaan ervaart overlast op koopavonden, zeggen winkeliers. Vooral op vrijdagavond, wanneer winkels langer open zijn, zorgen zwervers en hangjeugd en mensen zonder ID geregeld voor een grimmige sfeer.

“Mevrouw, u mag hier niet fietsen.” Twee stewards in blauwe jassen zien mij fietsen op de Korte Lijnbaan en vragen me vriendelijk af te stappen. In het winkelgebied is fietsen verboden.

Na de negatieve berichtgeving van de afgelopen weken neemt Rijnmond zelf een kijkje. Opvallend is het vele toezicht tijdens deze koopavond. Naast winkelstewards zijn er politieagenten, een biketeam, gemeentelijke handhavers, en beveiligers aanwezig. Vooral in de buurt van fastfoodrestaurants, in winkels en zelfs mobiel op de fiets houden ze het winkelgebied nauwlettend in de gaten.

Zorgen om meiden

In de herfstvakantie, met het vroege donker en de eerste kerstverlichting al brandend, is de stad extra druk. Op het Binnenwegplein genieten de vriendinnen Amal en Mahinur van een patatje. Ook zij merken het extra toezicht op vrijdagavond. “Vooral op koopavond is de handhaving merkbaar, waarschijnlijk vanwege de tieners en begin twintigers die in grote groepen komen. Het kan wel intimiderend zijn,” zegt Amal. Ze zijn zelf achterin de twintig en laten zich niet snel afschrikken. “We zijn wel wat gewend”, voegen ze toe.

Een moeder uit Rotterdam-Schiebroek, met twee tienerdochters, voelt zich minder veilig. Ze wil haar dochters niet alleen naar de stad laten gaan, vooral vanwege de groepjes jongens op fatbikes in zijstraten en stegen. “Ik maak me zorgen om de meiden", zegt ze. “We zijn een keer getuige geweest van twee groepen jongens die elkaar achterna zaten. Dat was schrikken."

Volgens deze moeder is de overlast het afgelopen anderhalf jaar sterk toegenomen. “Sinds corona wordt het steeds gekker,” zegt ze, en ze noemt het groeiende aantal daklozen en zwervers zorgwekkend. Ze is blij dat winkels als de Albert Heijn en Kruidvat groepen niet meer zomaar toelaten. “Ze mogen nog maar met twee of drie tegelijk naar binnen.”

Diefstal en dreiging

Ook het beveiligingsbedrijf dat veel op de Lijnbaan wordt ingezet, ziet een zorgwekkende stijging in agressie en diefstallen. “Het lijkt wel geëxplodeerd,” vertelt een medewerker. Vooral drogisterijen en parfumerieën merken de effecten. Eerder vanavond werd een winkelmedewerker bedreigd toen ze het verdachte gedrag van een klant probeerde vast te leggen.

De situatie escaleerde buiten de winkel toen de jongeman met zijn vrienden een beveiliger wilde aanvallen. Na politie-inzet werd de groep van vijf staande gehouden. Ze bleken allemaal begin twintig, met pasjes van het azc in Ter Apel. Ze kregen een winkelverbod van twee jaar.

“Ook de betrokkenheid van jongeren bij diefstallen is zorgwekkend,” vult de beveiliger aan. “Ze worden steeds jonger en komen in groepen.” Onlangs waren er vijf jongeren betrokken bij een diefstal; vier waren minderjarig en één van hen had zelfs een baby bij zich. “We merken steeds meer brutaliteit en een grote mond,” zegt de beveiliger. De winkeliersvereniging vraagt om mobiele toezichtposten op vrijdagavond en in het weekend.

'Hebt u misschien een euro?'

Bij de loempiakraam op de Lijnbaan staat een magere man te bedelen. Het beveiligingsbedrijf zegt een toename te zien van bedelaars en verwarde mensen. “Die hebben niets te verliezen en trekken zich weinig aan van eventuele gevolgen”, zegt de beveiliger.

De gemeentelijke handhavers zijn er vanavond ook, hoewel ze niet veel kunnen zeggen. Ze stoppen bijvoorbeeld een jongen die door het winkelgebied fietst, capuchon diep over zijn gezicht getrokken. Het is duidelijk dat ze het druk hebben.

De winkelstewards in hun lichtblauwe jassen vertellen dat hun aanpak vooral de-escalerend is: “Als er groepjes blijven hangen, vragen we vriendelijk of ze even verder willen lopen.” Bij grotere overlast schakelen ze de handhaving in.

Wanneer de winkels om 21.00 uur sluiten en de laatste bezoekers hun snack meenemen, eindigt deze koopavond in de miezerregen. Onder winkeliers blijven de zorgen over overlast en veiligheid tijdens koopavonden aanhouden, vooral in de donkere wintermaanden.