Utrechtse stadsecoloog: in de grachten leven zo’n 13 verschillende vissoorten

Zwemmen in de Utrechtse grachten vies en onhygiënisch? Volgens stadsecoloog Mark van Heukelum valt dat reuze mee. De geestelijk vader van de wereldberoemde visdeurbel springt graag met zijn wetsuit in de grachten.

De kwaliteit van de gracht is verrassend goed, vertelt Mark van Heukelum, adviseur water en natuur bij adviesbureau Oak. “Grachtenwater heeft een slecht imago, maar niets is minder waar, zegt hij. “Het rioolwater komt echt allang niet meer uit op de gracht." Hij vertelt dat de waterkwaliteit best wel goed is. "Het stroomt zo van de Kromme Rijn de stad in.”

“Vroeger was het wel heel vies, nu kan je er gewoon zwemmen.” En dat doet de ecoloog dan maar al te graag. In het grachtenwater leven zo’n 13 verschillende soorten vissen. Met de campagne Onderdompelen vraagt de gemeente Utrecht samen met het Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden aandacht voor het water.

New York Times op bezoek

“We willen een podium bieden aan de onderwaterwereld”, zegt Van Heukelum. De visdeurbel helpt daarbij. The New York Times, CNN en ABC-News berichtten al eerder over de visdeurbel. Nu is het volgens de ecoloog tijd voor een tweede stap. Hij wil zorgen dat de vissen uit de omgeving van de gracht, ook ín de gracht gaan zwemmen. Deze passeren wel, maar moeten in de gracht blijven. Lange tijd werd het water zo functioneel mogelijk gebruikt, zodat het vooral voor boten een fijne plek was, zegt Van Heukelum. "We willen nu dat de onderwaterwereld ook een plekje heeft om te wonen.”

Geen afval op straat

Baars, snoek, karper en brasem zijn de vissen die veel te vinden zijn in de grachten. “Die houden van troebel water, dus dat is logisch.” Opvallender is het bezoek van de zeelt: “Die houdt van helder plantenrijk water, dus dat is heel goed nieuws.” Laatst had hij een bijzondere vondst: “De paling zwemt hier gewoon helemaal naar de andere kant van de wereld,” vertelt hij vol enthousiasme. Van Heukelum wil meer van deze soorten in de grachten. Hij wil meer leefgebied ontwikkelen waardoor waterplanten zich hier gaan ontwikkelen. "Gezond water is water vol leven. En dat zorgt voor biodiversiteit, drinkwater, zwemwater, watersport en een fijne leefomgeving."

Utrechtse stadsbewoners hebben ook een taak in het water schoonhouden, zegt Van Heukelum. Hij begint positief: "Er wordt weinig afval in het water gegooid." Maar, zegt hij : "Mensen gooien afval op straat en dat waait zo het water in."