Kwetsbaar Zwanenwater wordt mogelijk militair oefenterrein

Het Zwanenwater bij Callantsoog wordt mogelijk aangewezen als oefenterrein voor militairen. Natuurmonumenten is er niet blij mee: een Natura2000-gebied opofferen gaat de organisatie veel te ver. "Defensie wil beschermen wat ons dierbaar is. De natuur is dat ook."

Defensie is nog niet goed voorbereid op mogelijke gevaren voor Nederland, benadrukte officier Harold Liebregs gisteren tijdens de informatieavond in Broek op Langedijk. Hij vroeg daarom om begrip voor de noodzaak om militairen meer te laten oefenen. Voor Noord-Holland houdt dit onder meer in dat er gezocht wordt naar oefenmogelijkheden in de omgeving van Petten, Den Helder, Texel en de Wieringermeer.

Amfibische oefeningen in Zwanenwater

De Wieringermeer is in beeld voor oefeningen met laagvliegende helikopters. Bij Petten bevindt zich het oude schietterrein en rondom Grote Keeten ligt het voormalige militaire oefenterrein Botgat. Nu wil defensie ook het Zwanenwater, net onder Callantsoog, gebruiken om amfibische oefeningen te houden.

"Waarom juist daar?", vraagt stichting Zijper Landschap en de dorpsraad Callantsoog/Groote Keeten zich af. Alie Kraaij van Zijper Landschap: "Het Zwanenwater is al heel oud, ik ben bang dat het gebied slachtoffer wordt van defensieactiviteiten. Het is de overheid hè: het moet en het zal." Marcel Meijer van de dorpsraad snapt er niets van: "Als je duinen in loopt staat er om de 250 meter een bordje met 'kwetsbaar duingebied'. Hoe kwetsbaar dan?"

Totale verbazing over militaire interesse

Natuurmonumenten, eigenaar van het Zwanenwater, is totaal verbaasd dat de keuze op dit gebied is gevallen. "Het is heel zorgelijk dat we niet op de hoogte zijn gesteld", vertelt een boze Miriam Verrijdt van Natuurmonumenten. "Het is een beschermd wetlands-gebied sinds 1973. Het is een Natura 2000-gebied en wij hebben het Rijk bij de aankoop moeten beloven dat het vrij moet zijn verstoring."

Volgens defensie is het gebied rond Het Zwanenwater juist nodig om meer variatie in oefeningen te kunnen hebben. "De Mokbaai op Texel, waar nu veel wordt geoefend, is steeds lastiger bereikbaar door verzanding en de windrichting is niet altijd ideaal," vertelt een marinier. Hij geeft aan dat op Texel natuur en defensie goed samengaan. "Bovendien oefenen we altijd in overleg. We houden heel goed rekening met toerisme en het broedseizoen."

Maasvlakte ook overwogen

Het onderzoeksbureau Antea, dat het Zwanenwater heeft onderzocht en aanbevolen, was niet volledig op de hoogte van het unieke karakter van het gebied, zo bleek gisteravond. Volgens de bevindingen zouden de gevolgen voor het Natura 2000-gebied minder ernstig zijn vergeleken met andere locaties. Een woordvoerder van Defensie gaf aan dat er nog een mogelijkheid bestaat om het gebied te ontzien.

Miriam Verrijdt van Natuurmonumenten reageerde hierop teleurgesteld. "Omdat we te laat zijn ingelicht, kunnen we geen officiële zienswijze meer indienen. De Maasvlakte werd ook als oefengebied genoemd, maar dit is vanwege de economische waarde geschrapt uit het onderzoek. Defensie wil beschermen wat ons dierbaar is. De natuur in Het Zwanenwater is dat ook. Dat moet je niet stukmaken."

Defensie neemt volgend jaar een besluit over de nieuwe oefenterreinen.